اسفندیار آزادمرزآبادی - مرکز تحقیقات علوم رفتاری
منیجه هوشمندجا - کارشناس ارشد تکنولوژی آموزشی ۰۹۱۶۸۷۲۷۵۳۰ Hoshmand.۶۶@gmail.com دانشکده علوم تربیتی. دانشگاه علامه طباطبائی . تهران . ایران
مجید پورخلیل - مجید پورخلیل، کارشناس ارشد برنامه ریزی آموزشی ۰۹۳۶۳۶۸۶۴۱۰ majidpoorkhalil@yahoo.com دانشکده علوم تربیتی. دانشگاه تهران. تهران . ایران

اهداف : هدف از پژوهش حاضر، تعیین رابطه بین معنویت سازمانی و هوش معنوی با استرس شغلی کارکنان یک دانشگاه نظامی است. روش ها: جامعه پژوهش، تمامی کارکنان دانشگاه مذکور می باشد که تعداد نمونه بر اساس جدول مورگان، ۳۵۲ نفر محاسبه شد. بنابراین ۳۵۲ پرسشنامه پخش و جمع آوری شد و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. ابزار پژوهش، شامل پرسشنامه معنویت سازمانی میلیمن ، پرسشنامه هوش معنوی کینگ، و پرسشنامه استرس شغلی HSE می باشد. پایایی ابزار پژوهش با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد که مورد توجه بود. همچنین روایی پرسشنامه ها با استفاده از روش روایی محتوایی تایید شد. یافته ها: رابطه بین معنویت سازمانی با استرس شغلی، با ضریب همبستگی ۲۸/۰ - ، منفی و معنادار بود. همچنین رابطه بین هوش معنوی با استرس شغلی نیز با ضریب همبستگی ۳۲/۰ - منفی و معنادار بود. همچنین از نظر معنویت سازمانی، بین زن و مرد، تفاوت معناداری وجود نداشت. بین گروه ها، از لحاظ مقایسه معنویت سازمانی با میزان تحصیلات ، هیچ تفاوت معناداری مشاهده نشد و در نهایت، از لحاظ مقایسه معنویت سازمانی با میزان سابقه خدمت، بین همه گروهها، بجز بین گروه ۴ تا ۷ سال با گروه ۸ تا ۱۵ سال، در سطح ۰۰۱/۰ تفاوت معنادار بود. نتیجه گیری: معنویت و هوش معنوی از مهمترین متغیرهای موثر بر استرس کارکنان است که سیاستگزاران سازمان ها باید با بهره گیری از آن، حداکثر توان کارکنان را در جهت کاهش استرس کارکنان، بسیج کنند، تا اینکه بهره وری سازمان بیشتر بشود.

معنویت, هوش معنوی, استرس شغلی