علیرضا آقایوسفی

اهداف. این مطالعه با هدف برآورد پیش بینی ­کننده های جمعیت شناختی و روان­ شناختی استفاده مرضی از دارو و مواد در جانبازان انجام شد.   روش­ ها. این مطالعه همبستگی در جمعیت جانبازان در سال ۱۳۸۶ انجام شد. ۴۵۲ جانباز با آسیب ۲۵ تا ۷۰% به ­روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نظام دار انتخاب شدند. برای جمع­ آوری داده­ ها از آزمون سرندگری استفاده مرضی از دارو و مواد، نشانگر شدت اعتیاد، پرسش ­نامه شیوه های مقابله ای شییر و کارور (شکل کوتاه)، مقیاس افکار خودکار، مقیاس نشانه های اختلال تنیدگی پس آسیبی، فهرست نشانه های تنیدگی مزمن و پرسش­ نامه کامل جمعیت شناختی متغیرهای مربوطه استفاده شد. داده­ ها با استفاده از SPSS ۱۱ و همبستگی پیرسون، همبستگی پاره ای و نیز تحلیل رگرسیون چندمتغیری خطی به ­روش گام­ به­ گام، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.   یافته ­ها. استفاده مرضی از دارو و مواد با کنترل اثر متغیرهای جمعیت شناختی، اعتیاد، گوشه گیری رفتاری، افکار خودکار، شدت اعتیاد، نشانه های تنیدگی مزمن و PTSD همبستگی نشان داد، ولی با بهزیستی روانی رابطه ای نشان نداد. تحلیل رگرسیون با حضور همه متغیرهای جمعیت شناختی و روان­ شناختی نشان داد که پناه بردن به دارو و مواد در برابر تنیدگی ­ها، اعتیاد به سیگار و قلیان، سابقه ترک، افکار خودکار، نارضایتی از تندرستی، مدت جانبازی، ساعات حضور در منزل و احساس عضویت گروهی مجموعا ۶۲% از پراکنش اعتیاد را تبیین کردند. نتیجه­ گیری. استفاده مرضی از دارو و مواد با اختلال تنیدگی پس آسیبی، افکار خودکار، شدت اعتیاد، بهزیستی روانی، راه ­های مقابله ای نارسا و نشانه های تنیدگی مزمن همبسته است.

Keywords: Disable Veteran, Substance &, Drug Abuse, Demographic Factors, Psychological Factors, Addiction