سیما بابایی بافقی - دانشجوی سابق کارشناس ارشد گروه علوم خاک دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان
احمد تاج آبادی پور - عضو هیات علمی گروه علوم و مهندسی خاک
عیسی اسفندیارپور بروجنی - عضو هیات علمی گروه علوم و مهندسی خاک دانشگاه ولی عصر (عج) رفسنجان

بخش وسیعی از خاک های دنیا از جمله ایران، جزء خاک های آهکی بوده که در آن به دلیل pH بالا و تثبیت بسیاری از عناصر غذایی کم مصرف از جمله روی، کمبود این عناصر مشاهده می شود. مقدار روی کل خاک اطلاعات زیادی درباره مقدار قابل استفاده آن برای گیاهان نمی دهد، بنابراین قابلیت استفاده روی در ۲۸ خاک آهکی با دامنه وسیعی از ویژگی‎های فیزیکی و شیمیایی با عصاره‎گیرهای DTPA-CaCl۲ ،  EDTA-NH۴OAc، DTPA-NH۴HCO۳، EDTA ، DTPA-NaOAc و Mehlich۳ بر روی نهال‎های پسته به‎عنوان گیاه آزمایشی مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایش به صورت طرح کاملا تصادفی با سه تکرار و ۲۸ نوع خاک در شرایط گلخانه انجام شد. نتایج نشان داد که ترتیب توانایی عصاره‎گیرها در استخراج روی به صورت زیر بود:  Mehlich۳ > DTPA-NaOAc > EDTA> EDTA-NH۴OAc > DTPA-CaCl۲ = DTPA-NH۴HCO۳ استفاده از معادلات رگرسیونی چند متغیره نشان داد که مقدار روی استخراج شده از خاک توسط عصاره گیرهای مورد استفاده به ویژگی‎های فیزیکی و شیمیایی خاک از قبیل درصد رس، ظرفیت تبادل کاتیونی و کربنات کلسیم معادل بستگی داشت. بین غلظت و جذب روی برگ و ساقه و روی استخراج شده توسط عصاره گیرهای مورد استفاده همبستگی معنی داری وجود داشت. به‎طوری‎که مقدار روی استخراج شده به‎وسیله DTPA-NH۴HCO۳ بالاترین همبستگی معنی‎دار (**۶۳۴/۰R= ) را با غلظت روی در برگ نهال‎های پسته داشت، بنابراین عصاره‎گیر DTPA-NH۴HCO۳ می‎تواند برای ارزیابی روی قابل استفاده پسته در خاک‎های آهکی مورد استفاده قرار گیرد

Calcareous soil, Chemical Extractants, pistachio, Zinc