سمیرا مصری - دکتری علوم و مهندسی خاک، دانشگاه فنی حرفه ای نیشابور
امیر رافعی - دکتری اگرواکولوژی، دانشگاه نیشابور

آگاهی از میزان رطوبت خاک و تخمین زمان آبیاری در شناسایی بسیاری از ویژگی های هیدرولیکی خاک، خشکسالی و تولید مطلوب محصولات و جلوگیری از تنش خشکی گیاهان و صرفه جویی در مصرف آب و انرژی اهمیت فراوانی دارد. روش های مختلفی برای به دست آوردن رطوبت وجود دارد. انتخاب روش مناسب برای اندازه-گیری رطوبت در موارد مختلف به مساحت مورد نظر، هزینه، سرعت برآورد داده وابسته است. روش های اندازه گیری رطوبت به طور کلی شامل روش های مستقیم و غیرمستقیم است. روش های مستقیم همانند اندازه گیری رطوبت جرمی و حجمی است. در روش غیر مستقیم، در ابتدا یک مشخصه مرتبط با رطوبت، به وسیله دستگاه اندازه گیری و سپس با استفاده از آن مشخصه، مقدار رطوبت برآورد می گردد. هر کدام از روش های تخمین رطوبت دارای معایب و مزایایی است که بسته به شرایط مختلف و امکانات، مورد استفاده قرار می گیرند. علاوه بر روش های متداول برآورد رطوبت همانند رطوبت وزنی و حجمی، تانسیومتر، گاما، بلوکه گچی و TDR، امروزه سنجش از دور به منظور دستیابی به اطلاعات در سطح وسیع مورد استفاده قرار می گیرد. اما با توجه به محدودیت ها در این روش ابزارهای سنجش از نزدیک، مدلسازی و روش های ژئوفیزیکی می تواند کمک شایانی در این زمینه داشته باشد. رایج ترین روش های ژئوفیزیکی که در اندازه گیری رطوبت، شوری و شناسایی بافت و نوع سازند خاک کاربرد دارد رادارنفوذی به زمین (GPR) و مقاومت الکتریکی (ER) هستند. که با توجه به پژوهش های صورت گرفته دارای دقت بالا هستند و با صرف زمان محدود اطلاعات در سطح وسیع ارائه می دهند.

رطوبت حجمی، تانسیومتر، بلوکه گچی، مقاومت الکتریکی، مدلسازی