سودابه سالاری - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
مصطفی خنامانی - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه جیرفت، جیرفت، ایران
مهدیه اسدی - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

مدیریت تلفیقی آفات با تاکید بر استفاده هم­زمان عوامل کنترل زیستی و ارقام مقاوم می­تواند یکی از راهکارهای کارآمد برای مدیریت آفات باشد. در این پژوهش تاثیر ارقام حساس (Orange) و مقاوم (Tea) گل رز روی فراسنجه­های جدول زندگی شته رز Macrosiphum rosae (L.) (Hem.: Aphididae) و کفشدوزک شکارگر آن،Hippodamia variegata (Goeze) (Col.: Coccinellidae)، در شرایط آزمایشگاهی ارزیابی شد. داده­های به دست آمده با استفاده از تئوری جدول زندگی سن-مرحله رشدی، دو جنسی تجزیه و میانگین و خطاهای معیار با استفاده از مدل بوت­استرپ محاسبه شد. میانگین دوره رشد و نمو مرحله نابالغ (دوره پورگی) شته رز روی رقم مقاوم (۲۰/۱۵ روز) به طور معنی­داری بیشتر از رقم حساس (۵۳/۹ روز) بود. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) شته رز روی ارقام حساس و مقاوم به­ترتیب ۳۳۰/۰ و ۱۱۵/۰ بر­ روز بود. علاوه بر این، مقادیر نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) کفشدوزک تغذیه­کرده از شته­های پرورش یافته روی ارقام حساس و مقاوم به­ترتیب ۱۴۵/۰ در برابر ۱۲۶/۰ بر روز بود. طول کل دوره قبل از تخمریزی (TPOP) کفشدوزک روی رقم مقاوم (۶۶/۲۶ روز) به طور معنی­داری طولانی­تر از رقم حساس (۸۳/۲۳ روز) بود، ولی میزان باروری کل روی رقم مقاوم (۳۴/۳۷۰ تخم/ماده) به طور معنی­داری کمتر از رقم حساس (۶۵/۴۵۱ تخم/ماده) بود. نتایج به دست آمده در این پژوهش، به­ویژه پایین بودن نرخ ذاتی افزایش جمعیت و میزان باروری این شکارگر روی رقم مقاوم گل رز (Tea)، بیانگر ضرورت انجام پژوهش­های بیشتر در خصوص استفاده تلفیقی از ارقام مقاوم و عوامل بیوکنترل در برنامه­های کنترلی شته رز می­باشد.

مدیریت تلفیقی, کفشدوزک, هیپودامیا, جدول زندگی, مقاومت آنتی بیوزی