نرگس معماری زاده - بخش تحقیقات آفت کش ها، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
محبوبه شریفی - بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،گرگان، ایران

فعالیت استرازهای عمومی (ESTs)، کاتالاز (CAT) و گلوتاتیون­اس-­ترانسفراز (GST) پروانه برگ­ خوار توت (Glyphodes pyloalis Walker) برای بررسی واکنش داخل بدن (in vivo) حشره به نانولوله­ های کربنی (CNT) خالص و نانوذرات حاصل از اتصال نانولوله­ های کربنی به دی­اکسید تیتانیوم (CNTs/TiO۲-NPs) مورد ارزیابی قرار گرفت. این بررسی­ های بیوشیمیایی طی سه زمان مواجهه (۲۴، ۴۸ و ۷۲ ساعت) با غلظت ­های مختلف این نانوذرات (۱۰۰، ۲۰۰، ۳۰۰، ۴۰۰ و ۵۰۰ میلی­ گرم بر لیتر) انجام شد. نتایج نشان داد با به­ کارگیری آلفا-­نفتیل­استات (α-NA) به­ عنوان سوبسترا، افزایش غلظت­های هر دو تیمار (یعنی CNT و CNTs/TiO۲-NPs) باعث مختل شدن برگشت­ ناپذیر فعالیت استرازهای عمومی لاروهای سن پنجم این آفت می ­شود. این در­ حالی است که ارزیابی فعالیت آنزیم با به ­کارگیری بتا-­نفتیل­استات (β-NA) به عنوان سوبسترا نشان­ دهنده تاثیر مهار­کنندگی شدیدتر این نانوذرات بر فعالیت آنزیم استراز بود. نتایج هم­چنین نشان داد که بازدارندگی فعالیت آنزیمGST  ناشی از CNT و CNTs/TiO۲-NPs وابسته به غلظت تیمارها است. ارزیابی آنزیم CAT نشان داد که افزایش غلظت CNT در طول مدت زمان تماس، باعث افزایش فعالیت این آنزیم در G. pyloalis می­ شود. به رویه مشابه با CNT، افزایش زمان مواجهه و غلظت نانوذرات CNTs/TiO۲-NPs باعث افزایش فعالیت آنزیم کاتالاز شد. بنابراین می ­توان نتیجه­ گیری کرد که آنزیم­ های مورد آزمون، شاخص ­های بیوشیمیایی مناسبی به ­منظور پیش­بینی و مدیریت اثرات مخرب CNT خالص و CNTs/TiO۲-NPs روی حشرات هستند.

ارزیابی ریسک, نانوذرات, CNTs/TiO۲-NPs, زیست نشان گرهای بیوشیمیایی