سعیده حسینی - Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, Shahed University, Tehran, Iran
حبیب عباسی پور - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
علیرضا عسکریان زاده - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران
علی نوروزی - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شاهد، تهران، ایران

کلزا به عنوان یک گیاه دانه روغنی در سطح وسیعی از جهان کشت می­شود. شته خردلLipaphis erysimi (Kalt.) (Hemiptera: Aphididae)، یکی از مهم­ترین آفات کلزا است. در این تحقیق، غلظت­های کشنده و زیر­کشنده حشره­کش فلوپیرادیفورون روی ویژگی­های زیستی و فراسنجه­های جدول زندگی شته خردل بررسی شد. آزمایش­ها در دمای ۲±۲۰ درجه ­سلسیوس، رطوبت نسبی ۵±۶۵ درصد و دوره نوری ۱۶ ساعت روشنایی و ۸ ساعت تاریکی انجام شد. فراسنجه­های جدول زندگی شته خردل به روش جدول زندگی تک جنسی کری (Carey) محاسبه شد. میزان LC۵۰، LC۲۵ و LC۱۰ حشره­کش فلوپیرادیفورون به ترتیب ۳۸۵/۰، ۰۹۳/۰ و۰۲۶/۰ میلی گرم بر لیتر محاسبه شد. مقدار نرخ ذاتی رشد جمعیت ۳۴/۰، ۳۰/۰ و ۲۳/۰ ماده به ازای ماده روز، نرخ متناهی افزایش جمعیت ۴۱/۱، ۳۶/۱ و ۲۷/۱ ماده به ازای ماده روز، متوسط مدت زمان یک نسل ۸۴/۱۰، ۹۸/۹ و ۰۰/۹ روز و زمان دو برابر شدن جمعیت ۴۹/۰، ۵۰/۰ و ۵۴/۰ روز به ترتیب در تیمار شاهد،LC۱۰  و LC۲۵به­دست آمد. بیشترین میزان نرخ­های تولیدمثل و نرخ­های رشد جمعیت شته خردل به ترتیب مربوط به تیمار شاهد، LC۱۰ و LC۲۵ بود. آزمایش­ها نشان داد غلظت­های زیرکشنده حشره­کش فلوپیرادیفورون فراسنجه­های نرخ خالص تولید مثل، نرخ ذاتی افزایش جمعیت، نرخ متناهی افزایش جمعیت و میانگین طول دوره یک نسل را به طور معنی­داری کاهش و مدت زمان دو برابر شدن جمعیت شته خردل را افزایش داد. بنابراین با توجه به نتایج این تحقیق حشره­کش فلوپیرادیفورون پتانسیل خوبی در کنترل شته خردل در غلظت­های کشنده و زیرکشنده دارد.

شته خردل, غلظت زیرکشنده, جدول زندگی, فلوپیرادیفورون