صدیقه علی زاده - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
سیدعلی صفوی - گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

شته مومی کلم Brevicoryne brassicae (L.)یکی از مهم­ترین آفات کلم در ایران است. حشره­کشهای شیمیایی به عنوان ابزار کلیدی کنترل این آفت مورد توجه هستند. بیشترین بحث در ارتباط با کاربرد حشرهکشهای شیمیایی برای کنترل شته مومی کلم، آلودگی کلم با بقایای مواد شیمیایی و توسعه مقاومت این آفت به ترکیبات شیمیایی است. در تحقیق حاضر سمیت اسپیروتترامات، اسپیرومسیفن، تیامتوکسام+ لامبدا­سای هالوترین و آزادیراختین روی حشرات کامل و پوره­های شته مومی کلم با روشهای تماسی، سیستمیک و تماسی- سیستمیک سموم مورد آزمون قرار گرفت. استفاده از روش­های مختلف برای بررسی احتمال وجود اختلاف در کشندگی حشره­کش­ها صورت گرفت. نتایج نشان داد تیامتوکسام + لامبداسای هالوترین در روش تماسی روی حشرات کامل شته مومی کلمنسبت به حشره­کش­های دیگر کارایی بالاتری داشته و در روش سیستمیک روی حشرات کامل نسبت به اسپیروتترامات کارایی بالاتری داشت. اسپیرومسیفن روی حشرات کامل در روش تماسی- سیستمیک نسبت به سه ترکیب دیگر کشندگی کمتری داشت. تیامتوکسام+ لامبداسای هالوترین در روش تماسی روی پوره­های این آفت نسبت به اسپیرومسیفن کارایی بالاتری داشته و در روش سیستمیک روی پوره­های شته مومی کلم نسبت به اسپیروتترامات و آزادیراختین تاثیر بالاتری داشته و در روش تماسی-­سیتمیک روی پوره­ها نسبت به اسپیرومسیفن و آزادیراختین کارایی بالاتری داشت. نتایج نشان داد که حشرهکش تیامتوکسام+ لامبدا­سای هالوترین برای حشرات کامل و پورههای شته مومی کلم از سمیت بالاتری برخوردار  بود. لذا این ترکیب در برنامههای کنترل تلفیقی این آفت قابل توصیه است.

Brevicoryne brassicae, حشره کش های شیمیایی, آزادیراختین, روش تماسی, روش تماسی- سیستمیک