علی علیزاده - Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, Vali-e-Asr University of Rafsanjan
نسرین موسایی - Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, Vali-e-Asr University of Rafsanjan
آرزو علی پور - Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, Vali-e-Asr University of Rafsanjan

پسیل معمولی پسته Agonoscena pistaciae Burckhardt and Lauterer یکی از مهم­ترین آفات پسته است که پوره ها و حشرات کامل آن از شیره گیاهی تغذیه می کنند. در این پژوهش اثر سه غلظت از آفت کش های اسپیرودیکلوفن، اسپینوساد، آزادیراختین و محلول سم پاشی تیمول که شامل غلظت­ های توصیه شده و دو غلظت، یکی نصف و دیگری دو برابر این غلظت بود، روی پوره های پسیل پسته بررسی شد. تاثیر این آفت کش ها بر میزان فعالیت آنزیم های استراز و آنزیم گلوتاتیون اس ترانسفراز(GST)  نیز مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که محلول سم پاشی تیمول در غلظت ۲۰۰۰ میلی گرم بر لیتر نسبت به سایر آفت کش ها از کارایی بهتری در کنترل پسیل معمولی پسته برخوردار بود و موجب کاهش جمعیت پوره های پسیل پسته به ترتیب به ۴۰/۹۵، ۱۲/۹۴، ۳۰/۸۲، ۵۱/۵۵ و ۴۸/۲۹ درصد در زمان های ۱، ۳، ۷، ۱۴ و ۲۱ روز بعد از محلول پاشی شد. آفت کش های اسپیرودیکلوفن، اسپینوساد، آزادیراختین و محلول سم پاشی تیمول به ترتیب در غلظت های ۱۲۰، ۱۲۰، ۲۰۰ و ۲۰۰۰ میلی گرم بر لیتر دارای بیشترین تاثیر در میزان مهارکنندگی آنزیم استراز در روزهای مختلف بعد از محلول پاشی بودند. بیشترین میزان مهارکنندگی آنزیم گلوتاتیون اس ترانسفراز توسط آفت کش های اسپیرودیکلوفن، اسپینوساد، آزادیراختین و محلول سم پاشی تیمول به ترتیب در غلظت های ۱۸۰، ۲۴۰، ۲۰۰ و ۱۰۰۰ میلی گرم بر لیتر بود. با توجه به کارآیی محلول سم پاشی تیمول و رقابت آن با سایر آفت کش ها چنین به نظر می­ رسد که در کاهش هزینه ­های تولید (مقرون به صرفه بودن) و استفاده از ترکیبات سازگار با محیط زیست بتواند داوطلب مناسبی جهت کنترل پسیل پسته منظور شود.

azadirachtin, Spinosad, Spirodiclofen, Thymol