رضا عابدینی - گروه گیاه پزشکی، دانشگاه علم و فرهنگ، کاشمر، ایران
حسین فرازمند - موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
عیسی جبله - گروه گیاه پزشکی، دانشگاه علم و فرهنگ، کاشمر، ایران
محمد سیرجانی - بخش تحقیقات گیاه پزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کاشمر، ایران

زنجرک مو، Arboridia kermanshah Dlabola(Hemiptera: Cicadellidae)، از آفات مهم انگور در ایران است که با تخم­گذاری در نسوج برگ، تغذیه از شیره نباتی برگ و انتقال عوامل بیماری­زای ویروسی، باعث ضعف درختان و کاهش کمی و کیفی محصول انگور می­شود. تاثیر ترکیبات معدنی مختلف در باغ انگور در منطقه خلیل آباد استان خراسان رضوی، در سال ۱۳۹۴، با هدف کاهش مصرف سموم شیمیایی بررسی شد. تیمارهای آزمایشی شامل کائولین فرآوری شده با غلظت ۵ درصد، گوگرد وتابل با غلظت ۳۰۰۰ پی پی ام، گل گوگرد، مخلوط کائولین فرآوری شده و گوگرد وتابل، حشره کش فوزالون با غلظت ۱۵۰۰ پی پی ام و شاهد (آب پاشی) بودند. زمان­های محلول­پاشی شامل اواخر فروردین، اوایل خرداد و اواسط تیرماه بود. نمونه برداری ها یک روز قبل، ۳، ۷، ۱۴ و ۲۱ روز بعد از هر محلول پاشی انجام شد. در هر بار نمونه برداری، تعداد کل حشرات کامل و پوره زنجرک در سطح رویی و پشتی ۵ برگ از جهات مختلف درخت شمارش شده و میانگین کل حشرات به ازای هر درخت محاسبه شد. بر اساس نتایج به دست آمده، کاربرد ترکیبات معدنی موجب ایجاد تلفات در پوره ها و حشرات کامل زنجرک مو شد. میانگین درصد کاهش جمعیت زنجرک در تیمارهای کائولین، مخلوط کائولین و گوگرد، حشره کش فوزالون، گوگرد وتابل، گل گوگرد و شاهد در ۳ روز بعد از محلول پاشی، به­ترتیب ۸۹، ۸۶، ۵۷، ۲۵، ۲۵ و ۳ درصد به دست آمد. همچنین میانگین درصد کاهش جمعیت زنجرک مو در زمان ۲۱ روز بعد از محلول پاشی در تیمارهای فوق، به­ترتیب ۴۸، ۴۷، ۱۷، ۷، ۱۲ و ۲ درصد بود، که نشان دهنده ماندگاری تاثیر ترکیب معدنی کائولین در مقایسه با حشره­کش شیمیایی فوزالون می باشد. لذا با توجه به تاثیر بالای کائولین و نیز ترکیب آن با گوگرد وتابل، در کاهش جمعیت پوره و حشره کامل زنجرک، محلول پاشی باغ های انگور با کائولین فرآوری شده (سپیدان®WP ۹۵%,)، با غلظت ۵ درصد یا کاربرد ترکیب آن با گوگرد وتابل می­تواند به­طور موفقیت­آمیزی جمعیت زنجرک های مو را کنترل نماید.

انگور, زنجرک, کائولین, گوگرد, کنترل