محمود عالیچی - بخش گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
روناک محمدی - بخش گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز

کفشدوزک هفت نقطه ای (Coccinella septempunctata L.) یکی از دشمنان طبیعی متداول با پراکنش گسترده در زیست بوم های کشاورزی می باشد که نقش مهمی را در کنترل شته های مضر روی محصولات مختلف ایفا می کند. این پژوهش با هدف مطالعه زیست شناسی و تنوع تغذیه ای کفشدوزک هفت نقطه ای در مزارع یونجه منطقه باجگاه واقع در شمال شیراز انجام گرفت. بدین منظور نمونه برداری هایی از این مزارع با استفاده از تور حشره گیری استاندارد در سال های ۹۳-۱۳۹۲ صورت گرفت. تغییرات جمعیت به صورت هفتگی ثبت و محتویات معده میانی حشرات کامل نیز برای هر ماه مشخص شد. نتایج نشان داد که این کفشدوزک در شرایط باجگاه دارای سه نسل در سال می باشد. زمستان گذرانی کفشدوزک هفت نقطه ای در شرایط آب و هوایی منطقه باجگاه از اواسط آذر ماه آغاز شد. بررسی­ هایی که روی دامنه غذایی این حشره در منطقه باجگاه صورت گرفت نشان داد که بیش­ترین میزان مصرف شکارگر از شته ها در ماه های فروردین و اردیبهشت بوده است. همزمان با کاهش تعداد شته ها در خرداد و تیر، گرایش سریع کفشدوزک به تغذیه از اسپور های قارچ آلترناریا مشاهده شد. پس از اتمام مرحله استراحت تابستانه در شهریورماه، گرده ی گل ها غذای اصلی شکارگر را تشکیل می دادند. در طی فصل پاییز نیز نیازهای متابولیکی کفشدوزک ها و انرژی ذخیره شده آن­ ها برای زمستان گذرانی به طور مشترک از طریق اسپور های قارچ و گرده گل های مختلف تامین شد.

کفشدوزک هفت نقطه ای, تغییرات جمعیت, محتویات معده, منطقه باجگاه