مریم پهلوان یلی
محسن محمدی انایی

شته سبز گندم Schizaphis graminum Rondani یکی از آفات مهم غلات به­ ویژه گندم است که در انتقال برخی از ویروس­ های بیماری­ زای گیاهی نقش مهمی دارد. در این تحقیق ویژگی ­های زیستی شته سبز گندم روی رقم روشن و لاین­ های R۱-۳ وR۲-۲۳  گندم در شرایط آزمایشگاهی در دمای ۱±۲۵ درجه سلسیوس، رطوبت نسبی ۵±۶۰ درصد، دوره نوری ۱۶ ساعت روشنایی و ۸ ساعت تاریکی بررسی شد. اختلاف معنی ­داری در طول دوره یک نسل شته سبز گندم (T) روی رقم و لاین­ های مورد مطالعه وجود نداشت؛ درصورتی که سایر پارامترهای رشد جمعیت این آفت بین سه تیمار اختلاف معنی داری نشان دادند. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r)، نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) و نرخ خالص تولید مثل (R۰) این شته به ­ترتیب ۳۵۲/۰ بر روز، ۴۲۲/۱ بر روز و ۲۴/۴۱ نتاج ماده روی لاینR۲-۲۳ ، ۲۸۸/۰ بر روز، ۳۳۴/۱ بر روز، ۲۰/۲۲ نتاج ماده روی لاین R۱-۳ و ۲۹۴/۰ بر روز، ۳۴۲/۱ بر روز و ۵/۲۷ نتاج ماده روی رقم روشن محاسبه شد. بر اساس پارامترهای رشد جمعیت می­ توان نتیجه ­گیری کرد که رقم روشن و لاین R۱-۳ در مقایسه با لاین R۲-۲۳ از مطلوبیت کمتری نسبت به شته سبز گندم برخوردارند.

Resistance, Schizaphis graminum, Wheat, Reproduction