اقبال شاکری - عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر
محمدرضا عسگری - کارشناسی ارشد مهندسی ساخت دانشگاه امیرکبیر
امید امیری - کارشناس ارشد مهندسی و مدیریت ساخت،مدرس دانشگاه صنعتی امیرکبیر

پروژه های ساخت مترو، معمولا بر اساس روشهای مشخصی که از آنها تحت عنوان روشهای تحویل/ انجام پروژه نام برده می شود، اجرا می شوند. این روشها شامل رویکردهای مختلفی هستند که بر اساس آنها نحوه انجام فعالیتهای یک پروژه ومسوولیتهای مختلف در طول کار در قالب قرارداد واگذاری تعیین می گردد. مهمترین این روشها عباتند از روشهای خود اجرا، روش متداول (یا سه عاملی)، روش طراحی/ ساخت، روش مدیریت ساخت و روشهای طراحی/ساخت/تامین مالی/بهرهبرداری. نکته حائز اهمیت این است که برای هر پروژه خاص با مشخصات منحصر به فرد، یکی از این روشها از بقیه مناسبتر خواهد بود. در این مقاله برای تعیین اهمیتهای نسبی از روش دلفی (نظر خبرگان) بر اساس تکنیک مقایسات زوجی استفاده خواهد شد. بدین ترتیب که بر اساس جامعه آماری در نظر گرفته شده از متخصصین اجرای پروژه و به کمک رابطه تعیین اندازه نمونه باداده های کیفی در جامعه محدود ، تعداد پرسشنامه های مورد نیاز، مشخص شده و نهایتا پرسشنامه توسط مدیران اجراییخطوط مترو و مدیران رده بالای ساخت، مشاور و پیمانکار تکمیل می گردد. در این پرسشنامه ها از متخصصین خواسته می شود میزان اهمیت نسبی یا ترجیح هر عامل/ معیار بر عامل/ معیار دیگر را ( با توجه به هدف مساله ) و میزان اهمیت نسبی یا ترجیح هر روش اجرا بر روش دیگر را ( با توجه به هر معیار/عامل تاثیرگذار امتیاز دهی نمایند. نهایتا روش بهینه اجرای پروژه به کمک فرایند تحلیل سلسله مراتبی و نرم افزارExpert Choice مورد تجزیه و تحلیل قرارمی گیرد.

ساخت مترو، روشهای تحویل/ انجام پروژه، فرایند تحلیل سلسله مراتبی