فاطمه حکیمی مزرعه نو - دانشجوی کارشناسی علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان یزد، پردیس فاطمه الزهرا

هدف این پژوهش تحلیل محتوای کتاب علوم تجربی پایه چهارم ابتدایی بر اساس تکنیک ویلیام رومی و روش خوانایی گانینگ است. پژوهش شامل تمام محتوای کتاب علوم تجربی پایه چهارم ابتدایی چاپ سال ۱۴۰۱ می باشد. جمع آوری اطلاعات بر اساس انتخاب تصادفی صفحات این کتاب و مطالعه متون، تصاویر و پرسش ها صورت گرفت. تکنیک گانیگ در بخش متن و تکنیک ویلیام رومی در سه محور متن، تصاویر و پرسش ها جهت تحلیل محتوای کتاب مورداستفاده قرار گرفت. در پایان، اطلاعات با روش های آماری ذکر شده در تکنیک های گانینگ و رومی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند که نشان می دهد ضریب درگیری دانش آموزان در متن، تصاویر و سوالات فعالیت های کتاب به ترتیب ۰/۵۷، ۰/۶، ۲/۳۳ است. بر اساس اینکه محدوده پایین تر از ۰/۴ بیانگر غیر فعال بودن و بین ۰/۴ تا ۱/۵ بیانگر فعال بودن و بیش از ۵/۱ بیانگر درگیری بیش از توان دانش آموزان است، متن، فعال، تصاویر کتاب فعال و سوالات فعالیت های کتاب، بیش از حد، فعال است؛ بنابراین سوالات فعالیت های کتاب، دانش آموزان را به فعالیت های عملی متناسب با اهداف کتاب، درگیر نمی کند، ولی متن و تصاویر کتاب از پویایی کافی و مناسب جهت درگیری دانش آموزان با فعالیت های عملی متناسب با اهداف کتاب، برخوردارند. همچنین در تکنیک خوانایی گانینگ اولا اصل سادگی به دشواری در کتاب حاضر رعایت نشده است. ثانیا سطح سنی و کلاسی محتوای موردمطالعه با سطح سنی و کلاسی دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی تطابق لازم را ندارد و در حد دانش آموزان پایه هشتم است.

تحلیل محتوا، سنجش خوانایی، ضریب درگیری رومی، علوم پایه چهارم ابتدایی