زهره ملک - کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی، دبیر ادبیات متوسطه اول، آموزش و پرورش شهرستان تربت حیدریه، ناحیه مرکزی

اتحاد اسلامی مقوله ای است که آثار معنوی و فرهنگی آن در طول تاریخ بر کسی پوشیده نیست، در مقابل این واژه تفرقه است که یادآور ظلمت و تخریب هر اتحاد و انسجام است. دعوت مسلمانان به اتحاد و همدلی از کتاب آسمانی سرچشمه می گیرد و در جویبار رهنمودهای رسول خدا(ص) و مولای متقیان(ع) جاری می گردد. از اهداف و آرمان های مسلمانان «وحدت اسلامی» است. مصلحان مسلمان می کوشیدند تا در جهان اسلام اتحاد و همگرایی به وجود آید. عالمان دینی در عصرحاضر با بهره گیری از این زلال جاودان به روشنگری جامعه پرداخته اند. این تفکر به وسیله اندیشمندجهان اسلام سیدجمال الدین اسدآبادی و همفکرانش، در بحبوحه استعمار مسلمانان، به عنوان سلاحی موثر به کار گرفته شد و مبنای کار شاعران ایرانی در عصر مشروطه قرار گرفت. شاعران مشروطه لزوم ایجاد اتحاد را در بین هموطنان خود احساس می کردند؛ بنابراین در اشعارشان به وضوح آنان را به اتحاد دعوت می کردند. در این پژوهش برآنیم تا ضمن بیان تعریف اتحاد و ابعاد آن به بررسی شعر شاعران برجسته دوره مشروطه در خصوص اتحاد همرا با ذکر شواهد شعری آنان بپردازیم.

اتحاد اسلامی، جنبش مشروطه، ادبیات معاصر، وحدت ملی.