منیژه مختاری دیزجی
مهدی معرفت
سعید رهگذر

مقدمه و هدف: تاکنون شاخص های متعددی برای تخمین سفتی شریان ها بر اساس تغییر فشار بازویی معرفی شده است، لکن به دلیل خطای حاصل از جایگزینی تغییر فشار شریان بازویی به جای شریان مورد بررسی مانند کاروتید، لزوم ارایه پارامتر های سفتی بر اساس مدل های مکانیکی و بدون تاکید به فشار شریان بازویی حایز اهمیت خواهد بود. در این پژوهش روشی غیرتهاجمی برای سرعت موج نبض به عنوان یکی از شاخص های سفتی شریان ارایه شده است.   مواد و روش ها: در ابتدا مدل دینامیکی مناسبی برای جریان پالسی خون درون شریان بر اساس معادلات ناویر- استوکس در سیالات بیان شده است. سپس با توجه به معادلات الاستیسیته، روابط حاکم بر دیواره شریان بیان و با معادلات حاکم بر سیال جفت شده اند. دستگاه معادلات حاصل، با استفاده از مطالعات بالینی انجام شده بر اساس تصاویر فراصوتی داپلر بر روی فردی با شریان کاروتید سالم تکمیل شده است. بدین منظور تصاویر فراصوتی پس از ثبت و ذخیره در کامپیوتر به صورت offline بازخوانی و سرعت جریان خون در خط مرکزی شریان، ضخامت دیواره شریان، فاصله زمانی یک سیکل قلبی و شعاع شریان در زمان های مختلف تعیین شد.   نتایج: نتایج حاصل از حل تحلیلی معادلات تکمیل شده، نشان داد که در فرد سالم مورد آزمایش سرعت موج نبض m/s ۲ است.   نتیجه گیری: بر اساس این روش امکان ارزیابی غیرتهاجمی و کلینیکی سفتی شریان ها به وسیله اندازه گیری های فراصوتی شریان کاروتید مشترک، بدون نیاز به اندازه گیری فشار خون به صورت موضعی امکان پذیر خواهد بود.

سفتی شریان, سرعت موج نبض, مدل دینامیکی, شریان کاروتید, فراصوت