رضا گوهریان - دانشیار گروه پروتز دانشکده دندانپزشکی مشهد
شهین رضایی رکنی - دانشیار گروه پروتز دانشکده دندانپزشکی مشهد
حسین دشتی - مربی گروه پروتز دانشکده دندانپزشکی مشهد

مقدمه ثبات یک ترمیم خارج تاجی در برابر نیروهایی که بر سطح اکلوزالی آن وارد می شود از نکاتی است که از ابتدای ساخت آن بایستی مدنظر قرار بگیرد. از جمله عوامل موثر بر ثبات روکش نوع اکلوژن،‍ اندازه سطح اکلوزال،  محل و میزان نیروی اکلوزالی وارده به آن می باشد. هر چه اندازه سطح اکلوزال روکش نسبت به طوق دندان پایه که معمولا محل قرار گرفتن خط خاتمه تراش است وسیعتر باشد، چنانچه نیروی اکلوزالی به موازات محور طولی دندان پایه روی مارجینال ریج سطح اکلوزال وارد گردد،‍ حالت cantilever ایجاد می شود که درنتیجه ثبات پروتز بهم خورده و بدنبال آن شکست سمان در ناحیه مارجین رخ می دهد. این مسئله در پروتزهای سمان شونده متکی بر ایمپلنت نمود بیشتری داشته و از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف از این مطالعه بررسی تاثیر نوع خط خاتمه تراش بر شکست سمان و ریزنشت ناحیه مارجین روکش متکی بر ایمپلنت بدنبال وارد آمدن نیروهای اکلوزالی در اکلوژن cusp to marginal ridge با توجه به ابعاد سطح اکلوزالی روکش می باشد. مواد و روشها در این تحقیق که یک مطالعه تجربی است ۹۰ مدل فلزی مشابه پایه  ایمپلنت با سه نوع خط خاتمه تراش شولدر، اسلوپینگ شولدر و نایف اج تهیه شد. بر روی هر کدام یک الگوی مومی با سطح اکلوزالی هم اندازه دندان طبیعی مولر اول پایین فرم داده شد. الگوهای مومی توسط آلیاژ بیس ریخته و روی مدل فلزی مربوطه سمان گردیدند. سپس عمل ترموسایکلینگ بین c°۵ و c°۵۵ به تعداد ۱۰۰۰ سیکل انجام شد و پس از آن نمونه ها به دو گروه مساوی تقسیم شده و دو نیروی اکلوزالی ۶۰ نیوتون و ۱۰۰ نیوتون به تعداد ۵۰۰۰۰ سیکل (معادل ۳ ماه جویدن) در ناحیه مارجینال ریج سطح اکلوزالی به آنها اعمال گردید. نمونه ها پس از قرار گرفتن در محلول فوشین ۵% برای مدت ۲۴ ساعت به طور طولی برش خورده و ریزنشت سمان در زیر میکروسکوپ اندازه گیری شد. آنالیز آماری توسط آزمونهای t و آنالیز واریانس یک عاملی و دو عاملی انجام گردید. یافته ها بین سه نوع خط خاتمه تراش از نظر میزان ریزنشت اختلاف معنی داری وجود نداشت. در تاثیر متقابل بین سه نوع خط خاتمه تراش و نیروهای وارده به سطح اکلوزال فقط هنگام اعمال نیروی۶۰ نیوتون تفاوت معنی دار بود (P= ۰.۰۱۸۲<۰.۰۵). نتیجه گیری بین خطوط خاتمه تراش ،  خط خاتمه تراش شولدر کمترین ریزنشت را نشان داد.

ریزنشت – اکلوژن cusp to marginal ridge – خط خاتمه تراش