سیروان بختیاری - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه تربیت معلم تهران
رضا ضرغامی - استادیار موسسه بیوتکنولوژی کشاورزی وزارت جهاد کشاورزی
سعید آیریان - دانشیار و استاد گروه علوم، دانشگاه تربیت معلم تهران
احمد مجد - دانشیار و استاد گروه علوم، دانشگاه تربیت معلم تهران

خرما یکی از محصولات مهم صادراتی ایران می باشد تکثیر محصولات خرما به دلیل چرخه زندگی طولانی و نبود روش های مناسب تکثیر رویشی به کندی صورت می گیرد در حالت معمولی تکثیر اکثر گونه های خرما از طریق جنسی یا بذر صورت می گیرد اما امروزه برای ریزازدیادی از کشت بافت استفاده می شود که در آن ریز نمونه (مریستم) بر روی محیط های پایه MS با ترکیبات هورمونی متفاوت قرار می گیرد. در این تحقیق آزمایشی فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با دو فاکتور هورمونی با غلظت های مختلف انجام گردید. بعد از 8 ماه بیشترین میزان ایجاد کالوس بر روی محیط 100 میلی گرم -4 و 2 و D+5 میلی گرم BAP حاصل گردید و بعد 12 ماه بیشترین میزان تولید کالوس جنین زا بر روی محیط 5 میلی گرم BAP+1 میلی گرم Kinetin+ 0/1 میلی گرم NAA گردید. تکوین کالوس های جنین زا نشان داد که ابتدا پیش جنین های کروی←جنین کروی←جنین قلبی←جنین اژدری و سپس به گیاهچه تبدیل می شود.

نخل خرما، جنین زایی غیرجنسی، گیاهچه