فرهاد جعفری - گروه پزشکی اجتماعی، عضو هیئت علمی دانشکده پزشکی دانشگاه شاهد
نفیسه ظفرقندی - گروه زنان، عضو هیئت علمی دانشکده پزشکی دانشگاه شاهد
فاطمه علیزاده - عضو انجمن تحقیقات طب سنتی ایران، مرکز رشد استعدادهای درخشان دانشگاه علوم پزشکی تهران
مهدی علیزاده - عضو انجمن تحقیقات طب سنتی ایران، مرکز رشد استعدادهای درخشان دانشگاه علوم پزشکی تهران
مهرداد کریمی - عضو انجمن تحقیقات طب سنتی ایران، مرکز رشد استعدادهای درخشان دانشگاه علوم پزشکی تهران
فاطمه مرادی - دانشگاه علوم پزشکی تهران

مقدمه و هدف: قطع یا کاهش خونریزی قاعدگی از شایعترین اختلالات ژینوکولوژیک در سنین باروری است. درمانها اکثرا شامل قرصهای هورمونی می­باشد که واجد عوارضی زیادی می­باشد. طب مکمل علیرغم آنکه هنوز کاملا اثبات نشده ولی امروزه مدافعان زیادی دارد. امروزه روند رو­به­رشدی در تلفیق طب مکمل با طب رایج و تبدیل آنها به طب تلفیقی وجود دارد. طب سنتی ایران یکی از غنی­ترین پایه­های طب مکمل بوده و از اصطلاح "احتباس طمث" برای هردو بیماری استفاده می­کند. در مبانی طب سنتی یکی از علل اصلی بیماری­ها سوءمزاج بوده که دانستن آن محور درمان است. هدف این مطالعه بررسی فراوانی علائم سوءمزاج­ها، در مبتلایان به احتباس طمث می­باشد. مواد و روش­ها:  با مراجعه به کتب مرجع طب سنتی ایران فرم محقق ساختی (پرسشنامه– فرم اطلاعاتی) براساس علائم سوءمزاج­ها تهیه شد. نمونه­ها ۶۹ خانم مبتلا به احتباس طمث (کاهش یا قطع خونریزی رحمی) در سنین باروری ۱۵ تا ۴۵ سال بودند. یافته­ها: در این مطالعه فراوانی هریک از علائم سوءمزاج­ها به تفکیک، بدست آمد. همچنین سوءمزاج بارد (در مقایسه بین سوءمزاج­های بارد و حار)، سوءمزاج یابس (در میان سوءمزاج­های رطب و یابس) و سوءمزاج بلغمی و سپس سوداوی (در میان سوءمزاج­های مادی) رتبه بالاتری داشتند.  نتیجه­گیری: درمتون طب سنتی نیز دقیقا به همین سوءمزاج­ها و با همین ترتیب ذکر شده است. شاید بتوان احتباس طمث را با سوءمزاجهای بدن بارد، یابس، بلغمی و سوداوی در ارتباط دانست. در کل با توجه به تطابق نتایج با متون طب سنتی پیشنهاد می شود که با اطمینان بیشتری به مفاد این مکتوبات و ترتیب و اهمیتی که در مطالب ذکر شده است به عنوان منبع موثق در مطالعات استفاده شود.

قطع خونریزی قاعدگی, کاهش خونریزی قاعدگی, طب سنتی ایران, سوءمزاج, احتباس طمث