جواد اکبری تختمشلو - دانشجوی دکتری فلسفه علم و فناوری، دانشگاه صنعتی شریف

هابرماس نظریه پردازی است که در چهارچوب سنت نظریه انتقادی گام بر می دارد و طی چند دهه حیات فکری خویش، در زمینه مقابله با انواع سلطه ها به خصوص سلطه های فکری که به طور نامحسوسی افراد جوامع را تحت سیطره خود قرار می دهند، تلاش کرده است. او در بخش فعالیت های روش شناختی و فلسفی خود، نقد نگاه پوزیتیویستی و علم گرایانه را که در صدد حاکمیت نگرش کمی و تکنولوژیکی بر تمامی شئونات زندگی آدمی برآمده بود، از جمله نخستین اهداف مهم خویش قرار داد. هابرماس برای این منظور، به تدوین، ارائه و تحلیل نظریه «علایق معرفتی» پرداخت. او در دوره بعدی حیات فکری خود، جهت شفافیت بخشیدن به فلسفه خویش تئوری «عقلانیت ارتباطی» را ارائه و بسط می دهد و بدین وسیله کارایی عقل را در الگوی مفاهمه متقابل تایید، تاکید و تحلیل می کند. هابرماس به جهت غلبه بر انتقادات وارده، در برخی آرای قبلی خود مثل نظریه صدق تجدید نظرهایی را اعمال می کند که در این مقاله، به همراه دیدگاه های مهم معرفت شناختی و فلسفی وی، مورد بحث و بررسی واقع می گردند.

هابرماس, معرفت شناسی, علم گرایی, خود اندیشی, عقل و عقلانیت, صدق