سیدمحمد انتظام - دانشیار؛ دانشگاه مفید، قم، ایران

ابن سینا وجود خداوند را برهان ناپذیر می داند. منظور او از برهان، برهان لم است که از آن به برهان مطلق تعبیر می شود. در این مقاله پس از بیان انواع برهان و ارزش معرفتی آنها، دیدگاه ابن سینا در مورد برهان ناپذیر بودن وجود خداوند و ادله آن بررسی شده است و به این نتیجه دست یافته ایم که نه تنها برهان صدیقین ابن سینا برهانی لمی است، برهان های مخلوق محور نیز که به ظاهر در آنها از معلول بر علت استدلال شده است، مطابق با مبانی پذیرفته شده در دانش منطق، برهان لمی هستند. از آنجا که این برهان ها به طور مستقیم وجود خداوند را اثبات نمی کنند، نسبت به نتیجه خود، برهان لم بالذات و نسبت به وجود خداوند برهان لم بالعرض هستند.

برهان ان, برهان پذیر, برهان صدیقین, برهان لم, برهان ناپذیر