داود فیض - دانشگاه سمنان
اکبر سلحشور - دانشگاه سمنان

بسته‎بندی یکی از موثرترین ابزار بازاریابی در فروش بسیاری از محصولات به‎خصوص محصولات مصرفی است. از آن‎جا که بسیاری از خریدها، به‎ویژه در فروشگاه‎های بزرگ و زنجیره‎ای بدون برنامه‎ریزی قبلی انجام می‎گیرد، نقش بسته بندی در جلب توجه خریداران بسیار مهم است. بسته‎ای می‎تواند در جذب مشتری موفق باشد که زیبا و جذاب طراحی شود. عوامل متعددی مانند رنگ؛ شکل؛ ساختار و غیره در جذابیت بسته بندی نقش دارند. به‎نظر می‎رسد، یکی از عواملی که بر جذابیت بسته بندی تاثیرگذار است، طراحی بسته بندی با استفاده از نسبت طلایی است. نسبت طلایی(۶۱۸/۱) نسبتی است که از تقسیم طول به عرض مستطیل به‎دست می‎آید. این نسبت به وفور در طبیعت و برخی بناهای تاریخی یافت می شود. در این پژوهش، تاثیر نسبت طلایی بر میزان جذابیت بسته بندی بررسی می‎شود. بدین منظور بسته‎هایی با نسبت طلایی با استفاده از برنامه‎ریزی غیرخطی مدل‎سازی شد و در کنار بسته‎هایی بدون نسبت طلایی قرار گرفت و از ۴۰۰ نفر از مصرف کنندگان تهرانی نظر خواهی (مصاحبه) شد. یافته‎های این پژوهش نشان داد، بسته بندی‎هایی که با نسبت طلایی طراحی شده باشند از نظر خریداران جذاب به‎نظر می‎رسند. در عین حال نتایج نشان داد، جنسیت و سن تاثیری بر انتخاب بسته بندی های دارای نسبت طلایی ندارند.

بسته‎بندی, جنبه‎ی روانی بسته‎بندی, رفتار مصرف کننده, نسبت طلایی