احسان صادقی پور - دانشجوی دکتری حقوق بین الملل عمومی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول)
لیلا محمد زاده - کارشناسی ارشد حقوق بشر، دانشگاه حضرت معصومه، قم، ایران

حق تعیین سرنوشت به عنوان یک حق بشری یکی از اصول پایه ای حقوق بین الملل معاصر است که بر اساس آن همه افراد و گروه های اجتماعی صرف نظر از قومیت، نژاد، جنس می توانند امور خویش را درزمینه های مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی در دست گیرند. احتمالا به این دلیل است که در منشور ملل متحد در کنار ضرورت رعایت و احترام به حقوق و آزادی های اساسی فردی، از این اصل نام برده شده است. مناقشه بر سر آنچه امروز به اختصار «حق تعیین سرنوشت» نامیده می شود، بیشتر از این که سطح حقوقی داشته باشد، دعوایی سیاسی است. برگزاری رفراندوم جدایی خواهی کاتالونیا از اسپانیا توسط دولت محلی به تاریخ ۱ اکتبر ۲۰۱۷ م شاهد دیگری بر این ادعاست که تا وقتی مرزهای اعمال حق تعیین سرنوشت به درستی مشخص نشود سوءاستفاده های سیاسی از این مفهوم به قوت خود باقی خواهد ماند. هدف از پژوهش حاضر پاسخ گویی به این سوال است که آیا جدایی طلبی منطقه کاتالان از کشور اسپانیا با توسل به اصل حق تعیین سرنوشت مشروع است یا خیر؟ و ابزار گردآوری آن از طریق مطالعه کتابخانه ای و تجزیه تحلیل آن به صورت توصیفی- تحلیلی است. نتایج مقاله بیانگر این است که جدایی طلبی منطقه کاتالونیای اسپانیا با موازین حقوق بین الملل سازگار نیست چراکه مشروعیت جدایی یک جانبه در شرایط غیر استعماری و عدم موافقت نظام حاکم وقت کشور امکان پذیر نیست.

حق تعیین سرنوشت، جدایی خواهی، کاتالونیا، اسپانیا، وضعیت غیر استعماری