سید بسم الله مهدوی - دکتری تاریخ معاصر جهان اسلام مجتمع آموزش عالی تاریخ، سیره وتمدن اسلامی (جامعه المصطفی العالمیه)

شواهد تاریخی نشان می­دهد که مهاجرت­های گروهی پیامدهای زیادی بر نهاد خانواده به وجود ­آورده، ارزش­ها و هنجارهای حاکم بر آن را دگرگون می­سازد. بر این اساس، مهاجرت و حضور نسبتا طولانی مجموعه بزرگی از شیعیان افغانستان به ایران چه تغییراتی را در این زمینه باعث شده است؛ چه آسیب­ها و پیامدهای مثبتی را بر خانواده­های مهاجرین برجای نهاده است. از این مسئله این پرسش خلق شد که: پیامدهای مهاجرت شیعیان افغانستان به ایران بر حوزه خانواده و هنجارهای حاکم بر آن چه بوده است؟ پیامدهای مثبت آن چه بوده و پیامدهای منفی آن چه بوده است؟ نوشتار حاضر به دنبال بررسی علمی این مسئله با استفاده از روش عمدتا اسنادی و در موارد محدودی مصاحبه با افراد آگاه است. با این فرضیه که مهاجرت به ایران، باعث فرهنگ پذیری مهاجرین از هنجارها و آداب ورسوم حاکم بر خانواده­های میزبان شده است. بررسی­های انجام شده به این یافته­ها انجامید که مهاجرت به ایران تغییر در هنجارهای مثبت و منفی ازدواج، افزایش تمایلات مهاجرین به هسته­ای شدن ساختار خانواده­ها و کنترل جمعیت را به دنبال آورده است. همچنین؛ سن ازدواج، هزینه­های اقتصادی ازدواج و طلاق را در میان خانواده­ها افزایش داده و موجب کاهش احترام به بزرگ­ترها گردیده است.

پیامد, مهاجرت, هنجار, ازدواج, طلاق