مه لقا مرتضایی - دکتری فرهنگ و زبانهای باستانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

پاول تیمه در ذیل مفیدی که بر کتاب عناصر خارجی در ریگ­ودا (صص ۱۱۰-۱۱۷) نوشته، نشان داده است که در ریگ­ودا تمایز بارزی میان دو لفظ pánthá به معنای «راه» و ádhvan به معنای «جاده» وجود دارد و به بعضی نظایر اوستایی این دو لفظ هم توجه داده، یعنی یسن ۴۴/۳؛ یشت ۱۳/۲۰. ظاهرا لازم است که این مسئله از جهت مطالبی که در اوستا درباره آن آمده بار دیگر بررسی شود. البته نمی­توان انتظار داشت که همان تمایزی را که در ودا است در اوستا هم بازیابیم، زیرا ابیات و عباراتی که کلمات panti-، paθā-، advan- در آنها آمده، به خلاف ریگ­ودا، موضوعشان غالبا مسائل زندگی واقعی نیست، بلکه بیشتر معنایی مجازی دارند و بنابراین به دست آوردن معنای دقیق آنها دشوار است.