فرزانه گشتاسب - دانشیار رشته فرهنگ و زبانهای باستانی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، پژوهشکده زبان شناسی

در این مقاله فصل دوم از فرهنگ اویم ایوک آوانویسی، ترجمه و درباره واژه های آن بحث شده است. فرهنگ اویم ایوک، فرهنگی دو زبانه از دوره ایران پیش از اسلام مشتمل بر واژه ها و عبارات اوستایی و ترجمه آنها به پهلوی است. فصل دوم این فرهنگ توضیحاتی درباره دستور زبان اوستایی دارد که آن را می توان تنها متنی دانست که درباره دستور زبان اوستایی تالیف شده و به دست ما رسیده است و از این جهت حائز اهمیت بسیار است. از تاکیدی که بر زند واژه های اوستایی و تفاوت در ترجمه این واژه ها به زبان پهلوی شده است، می توان فهمید که این متن را برای هیربدان و کسانی نوشته اند که کار نوشتن زند یا ترجمه متون اوستایی به پهلوی را بر عهده داشتند. آگاهی دیگری که از این متن کوتاه به دست می آید این است که نویسندگان این دستور زبان آموزشی، از دانش بالایی نسبت به زبان اوستایی و حتی تفاوت اوستای گاهانی و متاخر برخوردار بوده اند.

فرهنگ اویم ایوک, دستور, زبان اوستایی, زبان پهلوی