ابراهیم دستکار - فارغ التحصیل دکتری تخصصی، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.
علی سلیمانی - دانشیارگروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران.
مهدی طاهری - دانشیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، ایران.
زهرا یوسفی - استادیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان، ایران.
کریم مصطفوی - مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، ایران.
عزیز عبدالهی - مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان، ایران.

تناوب ­باردهی پدیده­ایست که در بسیاری از گونه ­های درختان میوه مطرح است و تاثیرات متعددی بر ابعاد مدیریتی باغ، فیزیولوژی رشد درخت و در کل اقتصاد صنعت زیتون­ کاری دارد. با اینکه منطقه طارم استان زنجان از مناطق مهم زیتون­ کاری کشور است، تاکنون گزارش علمی و مدون از شدت بروز این پدیده در بین ارقام زیتون موجود در این منطقه ارائه نشده است. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف تعیین شدت تناوب ­باردهی در ۱۲ رقم امیدبخش زیتون در ایستگاه تحقیقات طارم زنجان به کمک بررسی برخی از متغیرهای رشدی، زایشی و پومولوژیکی طی چهار سال اجرا شد. بر اساس نتایج، مقدار رشد رویشی سالیانه، درصد گل کامل و درصد تشکیل میوه نهایی در اکثر ارقام مورد مطالعه در سال نیآور بیشتر از سال آور بود. با اینحال، کارآیی عملکرد تمام ارقام مورد مطالعه به طور معنی­ داری در سال آور بیشتر از سال نیآور بود. گروه­بندی بر اساس شاخص تناوب­ باردهی، ارقام مورد مطالعه را در چهار خوشه جداگانه شامل ارقام با تناوب ­باردهی شدید، نسبتا شدید، نسبتا ضعیف و ضعیف قرار داد. نتایج این تحقیق بصورت علمی و مدون نشان داد که ارقام مختلف زیتون در شرایط اقلیمی و عملیات مدیریتی یکسان، تفاوت­ های زیادی از نظر شدت بروز پدیده تناوب باردهی دارند و بخش عمده­ ای از تفاوت در بروز این پدیده، ریشه در تفاوت­های ژنتیکی این ارقام دارد. در مجموع در صورت گزینش ارقام بر مبنای این شاخص، می­توان ارقام دو گروه با تناوب باردهی ضعیف و نسبتا ضعیف شامل گروسان، زرد، ماری، کرونائیکی، آربکین و ابوسطل را برای منطقه مورد مطالعه توصیه کرد.

تناوب باردهی, درصد روغن, کارآرایی عملکرد, هرس