حسین قمری - گروه اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
گودرز احمد وند - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

چکیده مصرف اصولی علف­کش­ها یکی از اهداف مهم کشاورزی پایدار محسوب می­شود. تحقق این هدف نیازمند دانش کافی ما از علف­های هرز و به­ویژه پدیده رقابت است. در همین جهت، به منظور بررسی اثر تداخل علف­های هرز بر برخی خصوصیات رشدی لوبیا قرمز آزمایشی به صورت طرح بلوک­های کامل تصادفی با ۱۲ تیمار و ۳ تکرار در سال ۱۳۹۰ در مرکز تحقیقات و منابع طبیعی استان همدان به اجرا درآمد. تیمارهای آزمایشی شامل تیمارهای تداخل و کنترل علف­های هرز تا ۰، ۱۰، ۲۰، ۳۰، ۴۰ و ۵۰ روز پس از سبز شدن گیاه زراعی بود. به منظور بررسی روند خصوصیات گیاه زراعی از مدل بولتزمن استفاده گردید. ارتفاع گیاه زراعی در تیمارهای تداخل روندی کاهشی داشت، در حالی­که با افزیش دوره­های کنترل روندی افزایشی در ارتفاع گیاه زراعی مشاهده  شد. افزایش طول دوره تداخل تعداد گره­های ساقه اصلی را کاهش داد. همچنین .تداخل علف­های هرز تعداد شاخه­های فرعی در بوته را  تحت تاثیر قرار داد. این صفت در تیمارهای تداخل روندی نزولی و در تیمارهای کنترل روندی صعودی داشت. طول غلاف تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفت، به­طوری­که تیمار تداخل کامل علف­های هرز کمترین مقدار طول غلاف (۵۶/۶  سانتی­متر) را ایجاد کرد. تجزیه رگرسیون رابطه معکوس معنی­داری را در سطح احتمال ۱ درصد بین تجمع ماده خشک علف­های هرز و خصوصیات بررسی شده لوبیا  شامل ارتفاع، تعداد گره­ در ساقه اصلی، تعداد شاخه­های فرعی و طول غلاف نشان داد. بنابراین، علف­های هرز قادر هستند از طریق محدود کردن منابع محیطی، رشد و توسعه لوبیا را  کاهش دهند و متعاقبا عملکرد نهایی را متاثر سازند.

ارتفاع بوته, تعداد گره, رقابت, شاخه های فرعی, طول غلاف, ماده خشک