اسماعیل رضائی چیانه - دانشگاه تبریز
سعید زهتاب سلماسی - دانشگاه تبریز
کاظم قاسمی گلعذانی - دانشگاه تبریز
عباس دل آذر - دانشگاه علوم پزشکی تبریز

افزایش مصرف گیاهان دارویی و محدودیت منابع آبی برای تولید بسیاری از این گیاهان، ضرورت شناسایی ژنوتیپ­­های سازگار به شرایط تنش را آشکار می سازد. بنابراین، دوآزمایش مزرعه ای طی سال­های ۹۰- ۱۳۸۸ در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز اجرا شد تا واکنش توده­های بومی رازیانه به تیمار های آبیاری مورد ارزیابی قرار گیرد. آزمایش در قالب طرح کرت­های خرد شده بر پایه بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا در آمد که در آن تیمارهای آبیاری (آبیاری بعد از ۶۰، ۹۰، ۱۲۰ و ۱۵۰ میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) در کرت­های اصلی و توده­های بومی رازیانه (همدان، ازمیر و گازی آنتپ) در کرت­های فرعی قرار گرفت. نتایج نشان داد که تیمارهای آبیاری بر تمام صفات مورد مطالعه اثر معنی داری داشته است. افزایش فواصل آبیاری از ۶۰ به ۱۵۰ میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر سبب کاهش ارتفاع بوته، تعداد چتر در بوته، تعداد دانه در چتر، تعداد دانه در چترک، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی گردید. اما تعداد چترک در هر چتر افزایش نشان داد. عملکرد دانه در توده ازمیر نسبت به دو توده گازی آنتپ و همدان بالاتر بود. به نظر می­رسد با توجه به محدودیت منابع آبی در منطقه، آبیاری پس از ۹۰ میلی متر تبخیر از تشتک تبخیر و توده ازمیر برای تولید دانه مناسب باشد.

آبیاری, اجزای عملکرد, توده های بومی و رازیانه