مسعود دارابی - دانش آموخته کارشناسی ارشد رشته حقوق خصوصی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نورآباد ممسنی
محمد باقر فیجان - استادیار گروه حقوق خصوصی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نورآباد ممسنی

زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی و ارزیابی و تحلیلی بر ارکان مسئولیت مدنی ناشی از فعالیت های دارویی و غذایی در فقه و حقوق مدنی ایران و راهکار هایی برای جبران خسارت به روش توصیفی و تحلیلی اجرا شده است. یافته ها: یافته ها نشان دادند در حقوق ایران مبنای مسئولیت مدنی ناشی از فعالیتهای دارویی و غذایی تقصیر است که البته با توجه به تخصصی بودن فرآورده های دارویی اثبات آن برای بیمار که در برابر تولید کننده دارو از قدرت و اطلاعات کمتری برخوردار است بسیار دشوار می باشد. در این مورد جهت حمایت از مصرف کننده داروها و مواد غذایی باید با ارائه مصادیق جدید و خاص از موارد عیب و نقص در داروها از دشواری اثبات تقصیر کاست مبتنی بر ساختارها و رویکردهای قضائی و اجتماعی و اقتصادی هر جامعه بر محور حمایت از مصرف کننده در نظامهای حقوقی،مختلف اصل مسئولیت محض در قبال تولید کالای معیوب بدون این که نیازی به اثبات تقصیر تولید و توزیع کننده باشد پذیرفته شده است. نتایج: در نظام حقوقی ایران اگرچه کماکان مسئولیت مبتنی بر تقصیر رویکرد فضائی غالب و مسلط است لیکن با لحاظ این که در عصر مدرن و صنعتی امروز و پیچیدگی فناورانه تولید کالاها و حرفه ای بودن مشاغل، حمایت از حقوق مصرف کننده مقتضی پذیرش مسئولیت محض است؛ لذا تمایل نظام حقوقی ایران به پذیرش مسئولیت محض در حوزه حمایت از مصرف کننده در قوانین مختلف از جمله مقررات مربوط به تولید و توزیع دارو گامی مهم برای ارتقای اعتماد عمومی است برای اجتناب از تحمیل مسئولیت محض به تولید و توزیع کننده، دارو ضروری است دارو به نحوی تولید و توزیع شود که مصرف کننده با اطمینان خاطر بدون آن که خطری از رهگذر استفاده از این دارو و را تهدید کند آن را مصرف نماید البته این امر مستلزم مسئولیت و تکلیف قانونی است با وجود این چنانچه به سبب استفاده از دارو یا مواد غذایی معیوب به شخصی خسارتی وارد شود تحمیل مسئولیت مدنی مربوطه مقتضی اثبات وجود رابطه سببیت بین ضرر و عیب دارو یا مواد غذایی است.

ارکان مسئولیت مدنی، فعالیت های دارویی، مواد غذایی، فقه و حقوق مدنی ایران، جبران خسارت