فاطمه حبیبی مجاوری - کارشناس ارشد معماری دانشگاه غیرانتفاعی روزبهان ساری
محمد فرخ زاد - عضوهیئت علمی گروه معماری دانشگاه گلستان گرگان

میدان مشق در قلب پایتخت ۲۰۰ ساله ایران جای گرفته است و مجموعه ای است که بستر بسیاری حوادث مهم سیاسی ، اجتماعی و فرهنگی معاصر بوده است . فضایی است که از یک سو تجربه تاریخی را پیش چشم مخاطب می گذارد و از سوی دیگر تجربه ای از زندگی روزمره کنونی . در اینجا با شبکه ای تنیده از فضاهای شهری و محورهای تاریخی متصل به یکدیگر مواجه می شویم که درک رابطه میان آنها و ساماندهی هوشمندانه این روابط ، می تواند منجر به ایجاد فضایی با ارزش مکانی چندوجهی تاریخی - اجتماعی گردد. در مقاله پیش رو نخست به بررسی تاریخی میدان مشق و نیز بازوهای متصل به این فضای تاریخی شهری،و کاربری های اطراف آن می پردازیم و در قسمت دوم با توجه به اسناد تاریخی و نقشه های موجود در دوره پهلوی و قاجار این مجموعه را مورد بررسی قرار می دهیم . روش پژوهش با استفاده از اسناد و مدارک کتابخانه ای و بهره گیری از روشهای کیفی و مطالعه و برداشت مستقیم و میدانی و نیز بازدید از محدوده مورد نظر بوده است .

میدان مشق ، بافت تاریخی ، میدان توپخانه ، اسناد تاریخی .