هادی برغمدی - پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی

خودکشی را می توان بر روی پیوستاری از فکر کردن به خودکشی تا اقدام عملی برای ارتکاب آن در نظر گرفت. این پدیده جنبه ی روان شناختی و جامعه شناسی داشته و در نتیجه جریانی از اندیشه ها، رفتارها و موقعیت ها و روابط بین فردی که در برخی موارد ریشه در قبل از شروع دوره سربازی دارند، رخ می دهد. در این پژوهش تلاش شده است با بررسی مقاله ها، پایان نامه ها و طرح های پژوهشی انجام شده در این خصوص، و با استفاده از روش فراتحلیل به ترکیب و تلفیق نتایج پژوهش-های انجام شده در این حوزه اقدام کند. روش پژوهش از نظر مسیر توصیفی تبیینی و از نظر هدف کاربردی است. داده های مورد نیاز با استفاده از روش اسنادی گردآوری شده است و به این منظور علاوه بر جستجوی اینترنتی به حدود۲۰ مرکز نظامی، دانشگاهی و پژوهشی نیز مراجعه و از بین حدود ۱۰۰ مورد طی چند مرحله ۳۶ نمونه برگزیده و مورد بررسی قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل نتایج و به دست آوردن اندازه اثر(d) نیز از آمار r استفاده شد. نتایج نشان داد که در بخش متغیرهای فردی می توان از پرخاشگری، هیجان خواهی، شخصیت خودشیفته، شخصیت ضداجتماعی، شخصیت آزارگر، روان رنجورخویی، ناگویی هیجانی، وسواس، ترس مرضی، روان پریشی، افسردگی، رفتارهای غیرتعاملی، عدم کنترل رفتار، شخصیت نمایشی، شخصیت مرزی، اضطراب، برون گرایی/درون گرایی، سوء مصرف مواد مخدر و پارانوئید؛ در بخش متغیرهای مرتبط با ویژگی های خانوادگی از نبود حمایت اجتماعی، انسجام و مشکلات خانوادگی؛ و در نهایت در بخش متغیرهای مرتبط با عوامل مدیریتی و سازمانی از رفتار فرمانده، شرایط محل خدمت، محل خدمت(مرزی بودن محل خدمت) و آموزش مهارت حل مساله به عنوان متغیرهای تاثیرگذار بر خودکشی سربازان یاد کرد، که از میان این متغیرها به ترتیب متغیرهای سوء مصرف مواد مخدر(r=۰.۶۳)، افسردگی(r=۰.۵۷)، شخصیت مرزی(r=۰.۵۶)، نبود حمایت اجتماعی(r=۰.۳۷) و مشکلات خانوادگی(r=۰.۳۱) مهمترین متغیرهای موثر بر خودکشی سربازان بوده است.

فراتحلیل, خودکشی, کارکنان وظیفه و ناجا