داود بخشی - استادیار گروه علوم باغبانی
سمانه فتح اللهی - دانشجوی کارشناسی ارشد میوه کاری
وحید متقی طلب - استادیار گروه نساجی
بابک نوروزی - استادیار گروه نساجی

ترکیبات فنلی از متابولیت های ثانویه مهم گیاهی هستند که با هدایت عوامل ژنتیکی و تحت تاثیر تنش های محیطی مثل پرتو فرابنفش ساخته می شوند. مقدار قابل توجهی از میوه ها به صورت فرآوری شده مصرف می شوند و طی عملیات فرآوری پوست میوه ها حذف می شود. بازیابی و استفاده بهینه از این ترکیبات ارزشمند، با استفاده از شیوه های نوین از جمله کوچکتر کردن اندازه ی ذرات توسط امواج فرا صوت (سانیکیشن) امکان پذیر است. در این پژوهش، عصاره فنلی از تفاله حاصل از آبمیوه گیری، استخراج شد. پس از ارزیابی توانایی جذب پرتو فرابنفش در دو طول موج 280 و 350 نانومتر، میزان فنل کل، ترکیبات فلاونوئیدی و فعالیت آنتی اکسیدانی، عصاره های حاصل با استفاده از امواج مافوق صوت تیمار شدند و مشاهده شد که کلیه این صفات در عصاره های تیمار شده به طور معنی داری افزایش یافتند. میزان کاتچین و کوئرستین عصاره انگور و گلابی بیشتر از دو میوه دیگر بود همچنین میزان جذب پرتو فرابنفش توسط این دو عصاره بیشتر بود. با استفاده از تصاویر میکروسکوپ الکترونی، اندازه ذرات فلاونوئیدی عصاره تیمار شده، کمتر از 100 نانومتر ثبت شد که نشان می دهد این تیمار منجر به جدا شدن مونومرهای فنلی عصاره می شود.

امواج مافوق صوت، توانایی جذب پرتو فرابنفش، فلاونوئید، ظرفیت آنتیاکسیدانی