مریم تقی پور شه بندی - Department of Animal Science, Faculty of Agriculture, University of Tehran, Karaj, Iran
مهدی ژندی - Department of Animal Science, Faculty of Agriculture, University of Tehran, Karaj, Iran
زربخت انصاری پیرسرائی - Department of Animal Science, Faculty of Animal Science and Fishery, Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University, Sari, Iran
علیرضا یوسفی - Department of Pathology and Experimental Animals, Razi Vaccine and Serum Research Institute, Agricultural Research Education and Extension Organization (AREEO), Karaj, Iran

چکیده مبسوط مقدمه و هدف: در پرندگان پیر کارایی تولید مثلی و تولید تخم کاهش می ­یابد که از نظر اقتصادی دارای اهمیت است. پژوهش کنونی با هدف مقایسه شاخص های کیفیت تخم، فراسنجه های خونی و بافت شناسی کبد در بلدرچین های ژاپنی تخم گذار در سنین مختلف انجام شد. مواد و روش ها: تعداد ۱۸۰ قطعه بلدرچین ژاپنی تخم­گذار از ۳ گله های تجاری با سنین مختلف خریداری و پس از چهار هفته عادت دهی، به مدت یک هفته تحت مطالعه قرار گرفتند. پرنده ها بر اساس سن به سه گروه جوان (۱۱ هفته)، بالغ (۲۶ هفته) و پیر (۴۵ هفته) با پنج تکرار (۹ پرنده در هر تکرار) تخصیص یافتند. طی آزمایش، صفات عملکردی و شاخص های کیفیت تخم مورد ارزیابی قرار گرفتند. در پایان آزمایش، از هر تیمار، ۱۰ بلدرچین به­طور تصادفی انتخاب، و کالبد شکافی شدند. سپس، نمونه خون برای ارزیابی فراسنجه های بیوشمیایی خون (تری­گلیسرید، کلسترول­، گلوکز، لیپوپروتین با چگالی کم (LDL)، لیپوپروتین با چگالی زیاد (HDL)، لیپوپروتین با چگالی بسیار کم (VLDL)، آسپارتات ­­ترانس­­ آمیناز و آلانین ­ترانس­ آمیناز و ظرفیت آنتی ­اکسیدانی ­کل جمع آوری شد. نمونه کبد پرنده‎ها نیز برای بررسی بافت شناسی کبد جمع آوری شدند. نمونه ­های بافت کبد پس از پردازش با هماتوکسیلین- ایوزین رنگ ­آمیزی شدند. یافته ها: یافته ­ها نشان داد در بلدرچین های پیر نسبت به بلدرچین های بالغ و جوان درصد تولید تخم و توده تخم کاهش و ضریب تبدیل غذایی و مصرف خوراک به ازای تعداد تخم تولیدی افزایش یافت (۰/۰۵p<). وزن، طول و عرض تخم، قطر، وزن و درصد زرده و ارتفاع سفیده در بلدرچین های جوان و بالغ نسبت به بلدرچین های پیر کمتر و شاخص زرده، درصد سفیده و پوسته تخم بیشتر بود (۰/۰۵p<). وزن پوسته و واحد هاو درگروه بالغ نسبت به گروه جوان بیشتر بود (۰/۰۵p<). تری گلیسرید و VLDL در بلدرچین­های بالغ نسبت به دوگروه دیگر بیشتر بود (۰/۰۵p<). کلسترول کل، HDL و LDL در گروه بالغ بیشترین و در گروه پیر کمترین بودند (۰/۰۵p<). بلدرچین های پیر نسبت به بلدرچین های جوان، آسیب بافت کبد بیشتری داشتند. نتیجه گیری: به طور کلی، اگر چه با افزایش سن ویژگی­های کیفیت تخم بلدرچین های ژاپنی افزایش می یابد اما، همراستا با کاهش متابولیت های چربی خون و افزایش آسیب­ های کبدی، عملکرد تولیدی افت می کند.

Aging, Blood parameters, Egg quality, Histopathology, Live, بافت شناسی, پیری, فراسنجه های خونی, کبد, کیفیت تخم