حسینعلی قاسمی - کارشناس ارشد، نظارت بر امور دارویی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شهرضا، شهرضا، ایران
مهدیه رئیس زاده - استادیار، فارماکولوژی، گروه علوم پایه، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد سنندج، سنندج، ایران

مقدمه: جایگاه دارو و هزینه های آن در نظام مراقبت های سلامت کشور بسیار مهم است. مطالعه حاضر با هدف تعیین رشد هزینه های دارویی در مقایسه با رشد سرانه دارویی بیماران سرپایی در بیمه سلامت ایرانیان انجام شد. روش بررسی: مطالعه به صورت کاربردی و از نوع توصیفی- تحلیلی بود. ابزار مورد استفاده، فرم جمع آوری اطلاعات در برگیرنده متغیرهای هزینه دارویی، سرانه دارویی، تعداد بیمه شدگان به تفکیک شهرستان، سرانه مصوب، سرانه عملکردی، تعداد داروخانه، داروهای پرهزینه، داروهای با بیشترین فراوانی سرانه و داروهای با بالاترین فراوانی مصرف بود. اطلاعات با استفاده از آمار توصیفی و آزمون همبستگی Pearson مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: سهم هزینه های دارویی از کل هزینه های بیمه سلامت اصفهان طی سال های ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲ به ترتیب ۲۵، ۲۳، ۲۲، ۲۲ و ۳۱ درصد بود. مبلغ سرانه سال ۱۳۹۲ نسبت به سال های ۱۳۸۸، ۱۳۸۹، ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱ به ترتیب ۵۸، ۴۹، ۲۸ و ۲۱ درصد افزایش نشان داد. مبلغ هزینه های عملکردی دارویی و نرخ رشد آن در مقایسه با هزینه های مصوب در پنج سال مورد بررسی افزایش داشت. هزینه ۳۵ داروی پرهزینه طی سال های ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۲، بیش از نیمی از هزینه های دارویی را به خود اختصاص داد. نتایج نشان داد که در طول این سال ها، با افزایش هزینه های عملکردی، بار مراجعه به داروخانه ها نیز کاهش یافته بود. نتیجه گیری: عواملی همچون بازنگری در برنامه های بازپرداخت هزینه های دارویی، جایگزین نمودن داروهای کم هزینه تر و اصلاح الگوی تجویز دارو توسط پزشکان، می تواند در جهت بهینه سازی هزینه های دارویی موثر باشد.

هزینه دارویی, تحلیل هزینه ای, بیمه