هادی مختاری رشت آبادی - فارغ التحصیل کارشناس ارشد حقوق خصوصی دانشگاه مجازی نورطوبی

نهاد توبه در حقوق اسلامی در زمره یکی از موارداست که منجر به سقوط مجازات می شود البته در بابسقوط مجازات به واسطه توبه بنا بر وجود شرایطی خاص بین فقها اختلاف نظر وجود دارد. از جمله اینموارد اختلاف در حکم توبه زانی پس از قیام بینه است. مشهورفقها حکم مساله را عدم سقوط حددانستند، در حالی که تعدادی از فقها قائل به تخییر در این ارتباط هستند. با توجه به نظر مشهور فقها بهنظر می رسد که قانون مجازات اسلامی نیز در ضمن ماده ۱۱۴ از نظریه مشهور پیروی کرده است. البتهدر این مورد مخالفانی وجود دارند که هر کدام با استناد به ادله خاص سعی در تعدیل این ماده قانونیدارند. با توجه به این نکات این پژوهش با استفاده از روش تحلیلی توصیفی و با استفاده از شیوه کتابخانهای به بررسی این موضوع پرداخت. در همین راستا نتایج پژوهش بیانگر این موضوع است که مشهور فقهادر ارتباط با توبه زانی پس از قیام بینه قائل به عدم پذیرش توبه هستند این در حالی است که برخی ازفقها مانند شیخ مفید قائل به تخییر حاکم در پذیرش یا عدم پذیرش توبه هستند. همچنین نتایج بیانگر اینموضوع است که قانون مجازات در این مورد از نظر مشهور تبیعیت کرده و قائل به اجرای حد و عدمقبول توبه زانی شده است هر چند که حقوقدانان با استناد به قاعده احتیاط در دماء مسلمین وقرار دادنبنای حدود بر تخفیفات و ارجحیت ادله قائلین تخییر حاکم بر نظر مشهور فقها این ماده قانونی را قابلنقد دانسته اند.

زنا، سقوط حد، توبه، نقد فقهی، بینه