مهرداد میرعرب - دکتر مهرداد میرعرب

تعریف فرهنگ لغات از امنیت، عبارت است از: در معرض خطر نبودن یا از خطر محافظت شدن. امنیت همچنین عبارت است از: رهایی از تردید، آزادی از اضطراب و بیمناکی و داشتن اعتماد و اطمینان موجه و مستند. امنیت، خواه فردی، ملی یا بینالمللی، در زمره مسایلی است که انسان با آن مواجه میباشد. امنیت به صورت وسیع، در مفهومی به کار گرفته شده که به صلح، آزادی، اعتماد، سلامتی و دیگر شرایطی اشاره میکند که فرد و یا گروهی از مردم، احساس آزادی از نگرانی، ترس، خطر یا تهدیدات ناشی از داخل یا خارج را داشته باشند. هر چند آن گونه که باری بوزان (Bozan) استدلال میکند، مفهوم امنیت فی نفسه در کاربرد عامی که در روابط بین الملل و دیگر رشتهها دارد و به نظر میرسد که بهعنوان یک مفهوم سازمان یافته محوری از سوی سیاستمداران و محققان مورد پذیرش قرار گرفته باشد، با ادبیات شدیدا نامنسجمی روبروست. بوزان استدلال میکند که بخش وسیع و موفق مطالعات موجود در بخش تجری به مسایل و موضوعات امنیت ملی معاصر مربوط میگردد. بیشتر این آثار از گرایش مطالعات استراتژیک استخراج شده است. به همین دلیل، امنیت بر محوریت هنجاری تمرکز یافت. فصل مشترک سیاستهای خارجی، اقتصادی و نظامی کشورها، در حوزههای متغیر یا مورد منازعه و ساختار عام روابطی که آنها به وجود میآورند، برای تحصیل امنیت ملی یا بین المللی، همه در اصطلاح «آرمانها» تجزیه و تحلیل شدهاند. به هر حال تا ظهور نگرانیهای اقتصادی و محیطی در خلال دهه ۱۹۷۰، مفهوم امنیت به ندرت به غیر از پالیسی (سیاست) منافع بازیگران خاصی اشاره میکرد و تا اواخر دهه ۱۹۸۰ در مباحث امنیت محوریت بعد نظامی هنوز مورد تاکید بود.