غلامرضا بهروزلک - حجهالاسلام والمسلمین غلامرضا بهروزلک، دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه تربیت مدرس

این مقاله در صدد است با به کارگیری چارچوبهای نظری جامعه شناسی به تحلیل مشکلات عصر حکومت علوی علیهالسلام بپردازد. برای این منظور از دو نظریه اقتدار کاریزماتیک و فرایند عادی سازی آن، و نظریه شکافهای اجتماعی استفاده شده است. طبق نظریه نخست برخی از مشکلات عصر پس از پیامبر۹ ناشی از فرایند اقتدار سنتی عرب، و در نتیجه تعامل این دو اقتدار، شاخه های سه گانه تسنن، تشیع و خوارج به وجود آمدند؛ از این رو برخی از مشکلات عصر حکومت حضرت علی، محصول چنین تعاملی در فرایند عادی شدن اقتدار کاریزماتیک آن حضرت بود؛ نظریه دوم نیز به بررسی شکافهای اجتماعی موجود در جامعه اسلامی آن روز می پردازد. طبق این نظریه، شکافهای اجتماعی با فعال شدن خود و نحوه رابطه آنها با یکدیگر، موجب تحولات اجتماعی سیاسی می گردند.