نورعلی مهماندوست - دانشجوی دکتری تولید گیاهان دارویی، دانشگاه آزاد اسلامی، شیروان، ایران
سارا یزدانی - رئیس اداره رسیدگی به اسناد پزشکی بیمه سلامت خراسان شمالی، بجنورد، ایران
فرزانه ایزدی - کارشناس زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بیرجند، ایران

پژوهش حاضر با هدف افزایش سطح آگاهی و دانش افراد مبتلا به بیماری MS صورت گرفت .و نتایج حاصل از مطالعات کتابخانه ای و منابع علمی صورت گرفت است. MS بیماری خالص عصبی مزمن پیشرونده با شواهد بالینی است، علائم در ابتدا کانونی، بعد منتشر می شود . عوامل متعددی در انتشار بیماری MS دخیل هستند ازجمله فشارهای روحی، عصبی، عفونت های ویروسی، استعداد ژنتیکی و نهایتا استرس . MS (Multiple Sclerosis) یک بیماری خود ایمنی است که به اشتباه گلبول سفید خون به سلول خودی حمله می کند. این بیماری قابل انتقال نیست مگر ژنتیکی باشد . برای تشخیص این بیماری ۳ آزمایش انجام می شود که شامل تاریخچه ی پزشکی، آزمایشات پتانسیل برانگیخته و آزمایشات الکترونورزمایع مغزی – نخاعی است. علائم بیماری بسته به محل درگیری و حضور پلاک در سیستم اعصاب مرکزی متغیر است و شامل اختلال چشمی، تاری دید، ضعف، لرزش، بی اختیاری مدفوع، ناتوانی جنسی در مردان و غیره است . در بین درمان های دارویی، DMPS قطعا درمان MS را تغییر داده است. بعد از تشخیص بیماری قدم اول حمایت خانواده، اجتماع و دوست و اعضاء تیم درمانی است و در نهایت از استرس به دور باشید. امروزه شواهد علمی بسیاری زیادی وجود دارد که اهمیت و نقش تغذیه را در حفظ سلامتی بیماران مبتلا به ام اس را ثابت کرده است.همچنین گیاهان دارویی نیز که از دیرباز در درمان و پیشگیری این بیماری به کار برده می شوند گیاهانی هستند که برای تقویت حافظه و تشدید جریان خون مفید بوده و نیز آرام بخش هستند. گیاهان دارویی نظیر کندر، زعفران، گیاهان حاوی کافئین، ژینکو و شاهدانه و رزماری در کاهش علائم و حملات ام اس موثر می باشند. گیاه داروی رزماری می تواند در کمک به کاهش درد، رایحه درمانی، افزایش جریان خوان و کاهش التهاب مفاصل نقش بسیار ارزنده و مفید داشته باشد.

ام اس، ماکروفاژها، روان درمانی، پاتوفیزیولوژی، پلاک، رزماری وکندر.