مهدی شیبانی - استاد دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی
علی درفشی - کارشناس ارشد معماری منظر، دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی
فاطمه پرهوده - کارشناس معماری، دانشکده هنر و معماری دانشگاه شیراز

این نوشتار جستاری برای کشف چرایی تاثیر ژرف و ماندگار برخی مناظر بر مخاطبان است ، مناظری که نوعی حس دلبستگی و حس پایدار و گرایش به بازگشت به آن ها شکل می گیرد و « مکان دوستی » بستری برای آرامش و خودشکوفایی انسان می گردند. بر پایه پویایی رابطه انسان  منظر، حس دلبستگی شکل گرفته را می توان گفتگویی دوسویه دانست؛ از یک سو، انسان و نیازها و خواست های او از منظر، از دیگر سوی، منظر با قابلیت ها، کیفیت ها و توان پاسخ گویی و آنچه با خود به ارمغان دارد. این نوشتار به صورت هم زمان وام دار بهره جستن از نظریه ها و جستجوهای اندیشمندان در حوزه معماری منظر، معماری، و طراحی شهری از دریچه روان شناسی، جامعه شناسی و فلسفه از یک سو، و بررسی مصداق های همخوان با نگرش در این پژوهش و گمانه زنی به اندیشه مخاطبان اصلی مناظر (مردم) از سویی دیگر است. با مدد جستن از آرای اندیشمندان و نتایج سنجش آرای افراد جامعه آماری ۱۶۰ نفری پژوهش، کندوکاوی در شناخت مناظر و چرایی حس دلبستگی مخاطبان بدان ها و عوامل شکل دهنده این حس پی گیری می شود. و در واپسین گام، نتایج حاصل به گونه ای کیفی و به کمک مدل « مکان پایدار » تبیین می گردد.

منظر, حس مکان, دلبستگی به مکان, مدل مکان پایدار, عوامل دلبستگی به منظر