بهروز مجدزاده خاندانی - دانش آموخته دکتری، دانشکده الهیات، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
محمدتقی فخلعی - استاد، دانشکده الهیات، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
عباسعلی سلطانی - دانشیار، دانشکده الهیات، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

با وجود کاربردهای فراوان «امتنان» در فقه، قواعد فقه و اصول فقه، به مفهوم آن کمتر توجه شده است. با دقت در کلام فقها واضح می شود که امتنان نوع خاصی از لطف الهی است که به بعضی از احکام الهی اختصاص دارد؛به طوری که بر پایه آن، یا حکم شرعی با سهولت و آسانی جعل یا اینکه حکم سخت، رفع و از عهده مکلف برداشته شده است. با مقایسه امتنان در فقه با واژگانی مانند منت، لطف، فضل و رحمت واضح می شود که امتنان با وجود مشابهت معنایی با این واژ ه ها، تفاوت معنایی آشکاری با آنان دارد و این در حالی است که در متون فقهی، واژگانی چون ارفاق، تسهیل و تخفیف در جایگاه امتنان به کار رفته اند که از لحاظ معنایی با امتنان مترادف هستند.

احکام فقهی, ارفاق, امتنان, لطف, منت