محمد شیخی - عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی
مسلم شجاعی - مدرس دانشگاه

چگونگی و چرایی توسعه مقاصد گردشگری استان مازندران نشان از تراکم و تمرکز بیش از حد فعالیتها و تاسیسات گردشگری در برخی نواحی و محروم ماندن برخی دیگر علیرغم داشتن پتانسیل های بالا در توسعه گردشگری است. این عدم تعادل نشان می دهد که مفهوم عدالت فضایی - به معنای عام توسعه متوازن با توانمندیها- در برنامه ریزی توسعه گردشگری استان دیده نشده است و یا پیاده سازی آن با مشکلاتی همراه بوده است. تحلیل خوشه ای از جمله تکنیک هایی است که به کمک آن می توان به برقراری عدالت فضایی در توسعه گردشگری امیدوار بود. در تحلیل خوشه ای براساس اصل تشابه، مقصدهای گردشگری به گروه هایی تقسیم می شوند که تشابه درون گروهی اعضا حداکثر و تشابه بین گروه ها حداقل است. از یافته های مهم این مقاله نحوه شناسایی بهینه ترین شکل سطح بندی مقاصد گردشگری در استان مازندران است که می تواند مورد استفاده مدیران و برنامه ریزان گردشگری قرار گیرد.

واژگان کلیدی: "تحلیل خوشه ای", "عدالت فضایی", "برنامه ریزی گردشگری" و "مقصدهای گردشگری استان مازندران"