ریحانه مهربان - کارشناسی ارشد حقوق جزا و جرم شناسی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد

حقوق بشر حقوقی است که از تولد انسان محقق می شود و مستقل از حکومت هاست در نظام کیفری اسلام علاوه بر اینکه بر جنبه بازدارندگی مجازاتها تاکید شده به ویژه در جرائم جنسی که به حدود الهی معروف هستند سخت گیریهای زیادی شده است اما جلوههای فراوانی از کیفر زدایی نیز مشهود است که می توان آنها را به عنوان جلوههای حقوق بشری در این کیفرها برشمرد. برخورد سزادهنده و کیفر مدار در قبال جرائم جنسی با رویکرد بازدارندگی الگوی غالب در سیاست گذاریهای تقنینی در این حوزه است . این رویکرد در دوران مختلف قانونگذاری مبنا و پایه سیاست های تقنینی بوده و مواردی همچون جرم انگاری جرائم خرد جنسی ، اعمال مجازاتهای شدید و سخت گیرانه لغو نهادهای ارفاقی و گسترش دامنه جرائم جنسی را می توان از جلوههای آن دانست . حاکمیت احکام جزایی اسلام و حقوق ایران بر مقررات جزایی و حساسیت ها و واکنش های اجتماعی در ارتباط با این گروه از جرائم موجب تاثیرپذیری سیاست های تقنینی از رویکرد سزاگرایانه حاکم در فقه و جانشینی سیاست های عوام گرایانه بر سیاست های سنجیده و علمی شده است . در این نوشتار در ابتدا به بررسی جرائم جنسی و انواع آن پرداخته شده است وسپس قوانین کیفری آن در کشور ایران مورد بحث واقع شد. سپس پس از بررسی و تتبع در متون فقه جزایی و آرای فقها به این نکته دست یافتیم که اگر چه در نحوه مجازاتها شدت عمل وجود دارد ولی با توجه به دشواری اثبات اینگونه جرائم و شرایط خاص آن و نیز مواردی چون پذیرش توبه در شرایط ، خاص هدف بازدارندگی و توبه ی شخص مجرم و تربیت پذیری مجرم و جامعه بوده است و گاهی نیز قوانین بازدارنده در این مبحث در حقوق ایران وجود دارد.

حقوق بشر،جرائم جنسی ، کیفر زدایی ، الگوی کیفری جرائم جنسی ، سیاست جنایی تقنینی ، سیاست کیفری