رحیم مختاری - استادیار حقوق خصوصی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، واحد شیراز ،
مسلم زارع - پژوهشگردکتری حقوق خصوصی ؛ دانشگاه آزاد اسلامی ؛ واحد شیراز ؛

شرکت های تجاری به عنوان یک نهاد حقوقی ویژه دارای آثار مهم و فراگیر اقتصادی و اجتماعی و حقوقی می باشند. اشخاصحقیقی و حقوقی فراوانی به عناوین مختلفی با شرکت های تجاری فعالیت دارند به دلیل همین آثار و عملکرد، بطلان شرکت هایتجاری دارای قواعد و آثار خاصی می باشد. در حقوق مدنی عقد باطل به محض کشف موجبات بطلان، عقد و آثار آن منتفی و کان لم یکن می گردد این در حالی است که بطلان شرکت تجاری که تقریبا اصطلاحی مشابه آن بوده متفاوت از مفهوم بطلان مدنی است در قانون تجارت بطلان در معنای مدنی آن به کار نرفته و دارای آثار مخصوص از جمله قابلیت رفع موجبات بطلان در مدت مشخص می باشد آشکار ترین اثر بطلان در رابطه با فعالیت ها و حقوق و تعهدات شرکت پدیدار می گردد و بطلان شرکت موجب ایجاد وضعیت بخصوصی از جمله زوال فوری شخصیت حقوقی تعریف شده در قانون تجارت (ماده ( ۵۸۳ و ایجاد نوعی شخصیت حقوقی فرضی صرفا جهت امر تصفیه و تعیین حقوق و تکالیف مشخص قانونی می گردد این شخصیت فرضی مفهوما جدا ازشخصیت حقوقی تعریف شده قبل از بطلان شرکت بوده و دارای آثار و ویژگی و محدوده تعریف حقوق و تکالیف منحصر به دورانپس از بطلان و در راستای ختم شخصیت حقوقی است . بطلان شرکت در روابط شرکت با شرکا ؛ شرکا با یکدیگر ؛ مدیران و مفتشین در مقابل شرکا و شرکت و همچنین مدیران و بازرسان و شرکا و شرکت در مقابل اشخاص ثالث موثر است. از طرفی بطلان شرکت در حقوق و تعهدات شرکت موثر بوده و وضعیتی متفاوت از بطلان عقد مدنی (عقد شرکت ) ایجاد نموده و قواعد آن مشابه با وضعیت انحلال شرکت ایجاد می گردد

شرکت تجاری، بطلان، اسباب بطلان، آثار بطلان شرکت