سمیه منتی - گروه معماری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران.
حمید آیباغی اصفهانی - گروه معماری، واحد زاهدان، دانشگاه آزاد اسلامی، زاهدان، ایران.

ارکان و شئون مختلف هنر ایرانی اسلامی ، از جمله معماری دارای اصول مشترکی هستند که در ساختار مفاهیم وهمینطور در اجزای آن ها جاری است ، این اصول نشات گرفته از معرفت و حکمت ایرانی اسلامی است. و یکی از لازمه های حصول به درک و معرفت در حکمت ، توجه دقیق به ارکان معماری و همچنین ارتباطات فضایی اطراف آن است ، و همانطور که مردم ایران از دیرباز مردمی اجتماعی بودند و نیازهای اجتماعی آن ها با توجه به سنت ها وآیین های مذهبی ، آنها را به حضور در اجتماع ، برگزاری مناسک وآیین های مذهبی جمعی و ساختن فضاهای مذهبی جمعی وامیداشت ؛ پس تفکر در چگونگی خلق فضایی اجتماعی بهمنظور ایجاد تعاملات سازنده جمعی در درک حکمت معماری اسلامی ایرانی بسیار تاثیر گذار است ؛ به همین منظور بررسی یکنمونه ی موردی در جهت شناخت درست و تبیین بهتر این امر بسیار حایز اهمیت است ، در این مقاله به منظور دستیابی به این هدف با بررسی نمونه ی موردی تکیه معاون الملک کرمانشاه ، به بررسی سه جنبه ی مهم در مقاله ی پیش رو پرداخته شده است ، که شامل شناخت حکمت اسلامی در معماری آن، بررسی معیار های فضای جمعی باز و شناخت مراسم ها و آیین های مذهبی مردم به خصوص در شهر کرمانشاه است، و با بررسی این سه جنبه به شناخت عملکرد اجتماعی تکیه وفضای باز پیش روی آن در ایجاد کیفیت فضای جمعی در مراسم های مذهبی پرداخته شده است؟

حکمت معماری اسلامی ، معماری اسلامی ایرانی ، فضای جمعی ، مراسم مذهبی ایران