علیرضا عسگری قمصری - کارشناس ارشد حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی کاشان، کاشان، ایران

از آغاز اقتصاد دانش ، رابطه بین سرمایه مبتنی بر دانش که در برخی از مطالعات با دارایی های نامشهود نیز برابری می کند و بهره وری شرکت ، توجه بسیاری از محققین را برانگیخته است . سرمایه دانش بنیان شامل نرم افزارهای کامپیوتری و مجموعه داده ها، تحقیق و توسعه ، ساختار سازمانی ، سرمایه انسانی ، نام تجاری، طرحها و سایر اشکال مالکیت معنوی است که ارزشمند، کمیاب، تکرار نشدنی و غیر قابل تقلید هستند. منابع قابل تعویض که به شرکت ها اجازه می دهد مزیت رقابتی به دست آورند. با توجه به چالش های اندازه گیری، بسیاری از مطالعات اثرات بهره وری سرمایه داتش بنیان خاص، مانند تحقیق و توسعه ، فناوری اطلاعات و ارتباطات و سرمایه انسانی را به صورت مجزا بررسی می کنند. اخرا،ی برخی از محققان تلاشهایی را برای بررسی تاثیر سرمایه داتش بنیانهای خاص بر بهرهوری شرکت به طور همزمان، در نتیجه پیشرفت های جدید انجام شده است .شواهد در سطح شرکت عمدتا از کشورهای توسعه یافته به دست می آید، در حالی که شواهد از اقتصادهای در حال گذار، مانند چین ، کمیاب است . یکی از جنبه های مهم نوآوری، ارتقای یک حالت توسعه است که مبتنی بر انباشت مداوم دانش ، پیشرفت فناوری و بهبود کیفیت نیروی کار است ، که به مشارکت هیئت مدیره سرمایه داتش بنیان به جای تحقیق و توسعه برای ایجاد ظرفیت ملی نوآوری نیاز دارد. در ایران، سطح بالایی از ناهمگونی در بهرهوری در سطح شرکت ، حتی در همان صنعت وجود دارد. برخی از مطالعات اثرات احتمالی ، مانند اندازه شرکت (کوچک ، متوسط و بزرگ)، زمینه صنعت شرکت (خدمات و تولید، فناوری بالا و فناوری پایین )، و مالکیت (بومی و خارجی ) را کشف کردهاند. با این حال، آنها یک ویژگی متمایز از اقتصادهای در حال گذار را نادیده گرفتند: همزیستی شرکت های دولتی و شرکت های خصوصی ، که به عنوان یک عامل نهادی کلیدی در گذار شناسایی شده است . پژوهش حاضر از نوع کاربردی و علمی است ، زیرا، نتایج حاصل از پژوهش می تواند توسط محققان به منظور تشخیص عوامل موثر بر ناهنجارهای قیمت گذاریهای دارایی ها با توجه به شوک قیمت نفت و تمایلات سرمایه گذاران، مورد بهره برداری قرار گیرد. همچنین پژوهش حاضر از نوع همبستگی نیز می باشد و با استفاده از رویکرد قیاسی انجام می شود. نمونه آماری شامل ۱۶۹ شرکت حاضر در بورس اوراق بهادار تهران و در بازه زمانی ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۹ می باشد. برای تحلیل دادهها از روش رگرسیون پنل و ابزار Eviews۱۰ کمک گرفته شد. نتایج حاکی از آن بود که نتایج نشان داد که سرمایه فکری دانش بنیان به طور مثبت بر بهرهوری شرکت تاثیر می گذارد. ویژگی های نوآورانه به طور مثبت بر بهرهوری شرکت تاثیر می گذارد. سرمایه سازمانی شرکت به طور مثبت بر بهرهوری شرکت تاثیر می گذارد. سرمایه انسانی خاص شرکت به طور مثبت بر بهرهوری شرکت تاثیر می گذارد. ارزش ویژه برند شرکت به طور مثبت بر بهرهوری شرکت تاثیر می گذارد. اثرات سرمایه فکری دانش بنیان و زیرمجموعه های آن بر بهرهوری شرکت خصوصی بیشتر از تاثیرات شرکت های دولتی است .

سرمایه دانش بنیان، سرمایه سازمانی ، سرمایه فکری