فردوس فکری - دستیار تخصصی بیماری های داخلی دام های کوچک، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران
یاسین ولیزاده - دستیار تخصصی رادیولوژی دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران
رادین گودرزی - دانشجوی دکتری عمومی دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه لرستان، خرم آباد
حسین روزبهانی - دانشجوی دکتری عمومی دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه لرستان، خرم آباد
امیر زکیان - استادیار گروه علوم درمانگاهی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه لرستان، خرم آباد
میلاد برهانی - بورد تخصصی رادیولوژی دامپزشکی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران

به بیرون زدگی یک یا چند عضو یا بافت از طریق یک روزنه در بدن، فتق گفته می شود [۱]. فتق می تواند در تمام حیوانات اهلی رخ دهد، اما بیشتر در کره اسب ها، خوک ها، گوساله ها و توله ها دیده می شود و به ندرت در حیوانات آزمایشگاهی نظیر خرگوش گزارش شده است [۲]. فتق نافی، یک ناهنجاری وابسته به رشد است که از ناهنجاری های کروموزومی نشات می گیرد [۳]. عروق ناف، مجرای ویتلین و ساقه آلانتویس از حلقه نافی جنین عبور می کنند، اما این روزنه در بدو تولد بسته می شود و تنها سیکاتریکس نافی باقی می ماند [۴]. بسته نشدن این حلقه نافی به شکل طبیعی در بدو تولد بدلیل رشد ناقص یا هایپوپلازی عضلات شکم باعث بروز فتق نافی می شود. فتق نافی اکتسابی، عمدتا به دلیل کنده شدن یا بریدن بند ناف در نزدیکی دیواره شکم رخ می دهد [۳]. یک خرگوش چهارده روزه، با شکایت تورم بدون درد در ناحیه ناف و بی اشتهایی خفیف به بیمارستان آموزشی دامپزشکی دانشگاه لرستان ارجاع داده شد. در معاینه فیزیکی ناحیه متورم و قوامی نرم داشت که محتویات آن با فشار ملایم دست، به داخل شکم وارد می شد. سایر علائم بالینی طبیعی بود. در رادیوگراف بیمار، یک ناحیه بیرون زده در قسمت ونترال شکم در محل قرار گیری ناف مشاهده گردید که حاوی مقداری چربی و مقاطع مختلفی از روده ها بود. در سونوگرام شکم مقاطع هایپراکوییک و هیپواکوییک مربوط به روده ها به همراه سایه اکوستیک مربوط به هوای موجود در آن ها مشاهده گردید. با توجه به نتایج بررسی کلینیکی و پاراکلینیکی، فتق نافی تایید گردید. اصلاح فتق نافی، از طریق جراحی و تحت شرایط بیهوشی استنشاقی با ایزوفلوران به دنبال پیش بیهوشی با هیدروکلراید مدتومیدین انجام گرفت و بیمار بدون مشکل، دوره بهبودی خود را طی کرد.

فتق نافی، اصلاح، خرگوش، تصویربرداری تشخیصی، بیهوشی استنشاقی، مدتومیدین