رضا عبدالهی - مدرس دانشگاه فرهنگیان،گروه معارف، دانشگاه فرهنگیان
افسانه نوجوان علیکانی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام نور ارومیه

اسناد اداری، نامه و فرامین سیاسی که توسط سلاطین و حاکمان ایالات و ولایات برای افراد حقیقی و در موضوعات گوناگون صادر میگشت از منابع عمده برای تاریخ محسوب می گردند. تفاوت و نقطه قوت این اسناد با کتاب های تاریخ نگارانه به این سبب است که بر خلاف کتاب-های تاریخ نگارانه فاقد چارچوب های ایدئولوژی و نگاه جانبدارانه هستند و چون در روال امور اداری و کشوری تولید گشته اند، حاوی مطالب عمده ای در مورد مسائل اقتصادی و اجتماعی در مورد اجتماعات شهری و روستایی هستند که معمولا در تاریخ نگاری سلطان محور ما، به دلیل عدم اهمیت، بازتابی نداشتند. اسناد مورد بررسی مقاله حاضر چند فرمان جکومتی دوره متاخر تیموری در موضوع تولیت و اوقاف از یک نسخه خطی است. در این مقاله ابتدا سعی در بازخوانی این اسناد گشته و سپس به بررسی ساختاری این اسناد پرداخته شده تا مشخص شود که این اسناد چگونه نوشته می شدند. در گام نهایی به بررسی محتوایی این اسناد پرداخته می شود و گاه در مقایسه با ساختار وقف نامه ها و گاه در مقایسه با نمونه های مشابه آن در دوره صفویه، تلاش شده است مطالب مهم و کلیدی بازتاب یافته در هریک از آنها به صورت مشخص تری بیان گردد.

اسناد وقف و تولیت، دیوان سالاری، دوره تیموری