سعید مقدسی - کارشناسی ارشد تاریخ اسلام دانشگاه اراک

شیخ عبیدالله کرد پسر شیخ طه نهری در نوچه شمدینان، واقع در جنوب وان ترکیه چشم به جهان گشود و در همان جا رشد کرد و همانند پدر به سلک خلفای نقشبندیه درآمد. وی با دو دولت ایران و عثمانی ارتباط خاصی داشت؛ و در جنگ روس و عثمانی علیه روس ها وارد جنگ شد و در مقابل عثمانی سلاح و مهمات جنگی در اختیار شیخ قرار داد که در جنگ با روس به کار ببرد. شیخ که سر پرشر و شوری و سودای قدرت داشت، بر آن شد که اکراد را متحد ساخته تا کردستان مستقلی تشکیل دهد.وی برای ثمر بخشیدن به اهداف خود و به خاطر بهانه ای که به سبب ظلم حاکمان ناصری که در حق اکراد شده بود، تصمیم گرفت که به ایران حمله کند. عملکرد سیاسی و اجتماعی شیخ عبیدالله کرد در عصر مشروطیت چگونه بود؟ شیخ عبید الله از نظر سیاسی و اجتماعی از جایگاه نفوذ ناپذیری بر خوردار بود.پیروان شیخ وی را جانشین خدا بر روی زمین می دانستند.شیخ شخصی را درقبر پدرش می خواباند وصداهایی در می آورد و به دروغ از طرف پدرخواب هایی را تاویل می کرد.وی در حمله به ایران، ابتدا به مهاباد حمله کرد و شهر مهاباد بدون هیچ مقاومتی به دست قوای شیخ تصرف شد.و بعد از مهاباد به سوی میاندوآب حرکت نمود، که در میاندوآب به قتل عام شیعیان پرداخت و بعد از غائله میاندوآب به سوی بناب و مراغه حرکت نمود، که بناب به خاطر مقابله مردم با قوای شیخ، و مراغه به خاطر وجود قشون دولتی در امان ماند.و بعد از آن بین قوای اکراد اختلاف پیدا شد که سبب جدایی بعضی از اکراد از سپاه شیخ شد. در نهایت در ارومیه بین قوای شیخ عبیدالله و قشون دولتی که به دستور ناصرالدین شاه برای سرکوبی فتنه شیخ عبیدالله آمده بود، جنگی در گرفت که به شکست شیخ عبید الله انجامید.

شیخ عبیدالله کرد، فتنه، مهاباد، کشتار شیعیان، میاندوآب.