مهین قائمی - استادیار، گروه زیست شناسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران
زهرا زارع - استادیار، گروه زیست شناسی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
ذوالفقار فلاح - کارشناسی ارشد، گروه زیست شناسی، واحد گرگان، دانشگاه آزاد اسلامی، گرگان، ایران

سرب فلزی سنگین و از آلاینده های محیط زیست است که بر ساختار و عملکرد گیاهان تاثیر می گذارد. از آنجا که گیاهان زینتی به لحاظ جلوگیری از ورود آلاینده ها به زنجیره غذایی از اهمیت ویژه ای برخوردارند؛ هدف از این پژوهش بررسی تاثیر سرب بر برخی ویژگی های ریخت شناسی و تشریحی گیاه همیشه بهار است. به این منظور آزمایشی با طرح کاملا تصادفی و با سه تکرار و اعمال تیمارها در مرحله ۳ الی ۴ برگی انجام شد. تیمارها شامل شاهد، سرب با غلظت کم۲ میلی مول و غلظت زیاد ۵/۳ میلی مول سرب انتخاب شد. پس از گذشت حدود یک ماه از کاشت گیاهان، محلولپاشی به مدت یک ماه و با فاصله سه روز یک بار انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد که طول گیاه، طول ریشه و طول برگ تفاوت معنی داری را با کاربرد فلز سنگین سرب نسبت به شاهد نشان دادند. برگ در تنش شدید کوچکتر شده و سلولهای پارانشیم میانبرگ کمتر و ضخیم تر شدند. درصد جوانه زنی بذرها نیز نسبت به شاهد کاهش معنی داری نشان داد. بررسی آناتومی ساقه نیز نشان داد که ضمن کاهش قطر ساقه، تعداد دستجات آوندی در تنش شدید کمتر شده، اما اندازه ی درشت تری پیدا کردند. هر چند مسمومیت سرب اثراتی را بر پارامترهای مذکور در گیاهچه های همیشه بهارداشته است، اما این گیاهچه ها اثرات مسمومیت را تحمل کرده و توانستند غلظت ۲میلی مولار سرب را تحمل کنند.

آلاینده, آناتومی, تنش سرب, مورفولوژی, همیشه بهار